Odtworzenie aktu stanu cywilnego

Jednym z niezbędnych dokumentów do uzyskania obywatelstwa polskiego jest akt urodzenia wydany przez polski Urząd Stanu Cywilnego z wpisanym nazwiskiem rodowym matki. Co do zasady w sytuacji, gdy w kraju pochodzenia wydawane są akty urodzenia sytuacja jest stosunkowo prosta – dokonuje się transkrypcji aktu urodzenia do polskich ksiąg stanu cywilnego. Jednak, co w sytuacji, gdy w kraju pochodzenia nie sporządzono aktu urodzenia? W takiej sytuacji należy złożyć wniosek o odtworzenie aktu stanu cywilnego.

 

Zgodnie, bowiem z art. 35 Ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, jeżeli akt urodzenia, małżeństwa lub zgonu został sporządzony za granicą, a uzyskanie odpisu aktu jest niemożliwe lub związane z poważnymi trudnościami, można odtworzyć jego treść na wniosek osoby zainteresowanej, organu państwowego lub z urzędu. 

 

Wniosek o odtworzenie aktu stanu cywilnego należy skierować do Urzędu Stanu Cywilnego właściwego dla miejsca zamieszkania wnioskodawcy co wynika wprost z art. 13 Ustawy prawo o aktach stanu cywilnego.

 

Na podstawie art. 35 Prawa o aktach stanu cywilnego można odtworzyć treść tylko takiego aktu sporządzonego za granicą, który według prawa miejsca jego sporządzenia jest aktem stanu cywilnego i ma moc dowodową dokumentu urzędowego. Jeżeli według tego prawa obowiązuje wyłącznie świecka rejestracja stanu cywilnego, co obecnie jest regułą niemal we wszystkich państwach europejskich, to na podstawie art. 35 można odtworzyć tylko treść aktów sporządzonych w zagranicznych świeckich urzędach stanu cywilnego. Nie można w takim przypadku odtworzyć treści metryk kościelnych (por. orz. SN z 3 czerwca 1949 r., Zb. Orz. Cyw. 1949, nr 11, s. 139). Jeżeli natomiast w państwie obcym obowiązuje wyznaniowa rejestracja stanu cywilnego i metryki kościelne mają moc dokumentu urzędowego, akt wyznaniowy może być odtworzony w trybie art. 35. Nie można jednak odtworzyć wymienionego aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą na podstawie art. 35 w wypadku, gdy według prawa państwa obcego np. małżeństwo zawiera się przed duchownym, ale „kościelna” metryka aktu ślubu nie ma mocy dowodowej i wymaga zarejestrowania w świeckim urzędzie stanu cywilnego.

 

W toku postępowania dowodowego w sprawie o odtworzenie zagranicznego aktu stanu cywilnego należy ustalić:

 

Ostateczna decyzja kierownika urzędu stanu cywilnego o odtworzeniu aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą jest podstawą do wpisania aktu odtworzonego do księgi stanu cywilnego odpowiedniego rodzaju. Kierownik urzędu uczyni w rubryce „Uwagi” stosowną adnotację.