Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców

Cudzoziemcy legalnie przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po spełnieniu szeregu warunków określonych obowiązującymi przepisami prawa, są uprawnieni do sprowadzenia członków swoich rodzin w celu połączenia.

Jaka jest procedura uzyskiwania tego rodzaju zezwoleń oraz jakie przepisy prawa regulują to zagadnienie, opisuje niniejszy artykuł.

Przesłanki prawne wydawania zezwoleń na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców

Warunki, jakie spełniać musi cudzoziemiec

Kwestie związane z wydawaniem zezwoleń na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców w celu połączenia reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 159 w/w aktu prawnego – zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną udziela się cudzoziemcowi, jeżeli przybywa on na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywa na tym terytorium w celu połączenia się z rodziną i jest członkiem rodziny cudzoziemca zamieszkującego w Polsce na podstawie :

1) zezwolenia na pobyt stały,

2) zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE,

3) w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy,

4) w związku z udzieleniem mu ochrony uzupełniającej,

5) co najmniej przez okres 2 lat na podstawie kolejnych zezwoleń na pobyt czasowy, w tym bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt czasowy dla członka rodziny – na podstawie zezwolenia udzielonego mu na okres pobytu nie krótszy niż 1 rok,

6) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań naukowych lub wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,

7) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, w celu mobilności długoterminowej naukowca,

8) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji,

9) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,

10) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w celu mobilności długoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,

11) na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego cudzoziemcowi, który zakończył prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych i poszukuje na terytorium Polski pracy lub planuje rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej na tym terytorium,

12) w związku z udzieleniem zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

Niezależnie od powyższego, obcokrajowiec musi jednocześnie posiadać ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu oraz zapewnione na terytorium Polski miejsce zamieszkania. Warunku tego nie musi spełniać cudzoziemiec, któremu nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej, jeżeli wniosek o udzielenie przedmiotowego zezwolenia został złożony przed upływem 6 miesięcy od dnia ich uzyskania.

Katalog członków rodziny cudzoziemca

Za członka rodziny cudzoziemca, uprawnionego do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy, w celu połączenia uważa się:

1) osobę pozostającą z cudzoziemcem w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim,

2) małoletnie dziecko cudzoziemca i osoby pozostającej z nim w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim, w tym także dziecko przysposobione,

3) małoletnie dziecko cudzoziemca, w tym także dziecko przysposobione, pozostające na jego utrzymaniu, nad którym cudzoziemiec sprawuje faktycznie władzę rodzicielską,

4) małoletnie dziecko osoby, pozostającej z cudzoziemcem w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim, w tym także dziecko przysposobione, pozostające na jej utrzymaniu, nad którym sprawuje ona faktycznie władzę rodzicielską.

Za członka rodziny małoletniego cudzoziemca, któremu nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej, przebywającego na terytorium Polski bez opieki, uważa się także jego wstępnego w linii prostej lub osobę pełnoletnią odpowiedzialną za małoletniego zgodnie z prawem obowiązującym w Polsce.

Procedura udzielania zezwolenia na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców

Wniosek

Zezwolenia na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców w celu połączenia udziela się na wniosek złożony przez obcokrajowca, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on wymogi określone ze względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadniają jego pobyt w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Zezwolenie obejmuje czasookres niezbędny do realizacji celu pobytu obcokrajowca w Polsce, nie może on jednak być dłuższy jednak niż 3 lata. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zainteresowany, po upływie wskazanego powyżej okresu,  ubiegał się o uzyskanie kolejnych zezwoleń (art. 98 ustawy o cudzoziemcach).

Sam wniosek, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, a który znaleźć można na stronach internetowych urzędów wojewódzkich, składa się u wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. Wojewoda udziela zezwolenia bądź odmawia tego, wydając decyzję administracyjną, w terminie przynajmniej miesiąca od wszczęcia postępowania w tej sprawie. W niej samej określa się okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy.

Do formularza wniosku, cudzoziemiec, od którego pobiera się także odciski linii papilarnych, obowiązany jest załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał musi zostać przedstawiony do wglądu), a ponadto cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ustawy o cudzoziemcach).

W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość.

W razie braku  któregokolwiek z w/w. dokumentów, cudzoziemiec zostanie wezwany do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od doręczenia wezwania w tym przedmiocie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Jeżeli cudzoziemiec przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną składa cudzoziemiec zamieszkujący w Polsce, do którego członek jego rodziny przybywa. Złożenie wniosku przez członka rodziny cudzoziemca wymaga jego pisemnej zgody lub zgody jego przedstawiciela ustawowego, chyba że wnioskodawca jest jego przedstawicielem ustawowym. Wyrażenie takiej zgody jest równoznaczne z udzieleniem cudzoziemcowi zamieszkującemu na terytorium Polski pełnomocnictwa do działania w imieniu członka rodziny w danym postępowaniu.

Gdy cudzoziemiec jest osobą małoletnią

W przypadku cudzoziemca będącego osobą małoletnią, wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt czasowy składają rodzice lub ustanowieni przez sąd opiekunowie albo jedno z rodziców lub jeden z ustanowionych przez sąd opiekunów (art. 105 ust. 3 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach).

Przy składaniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemcowi będącemu osobą małoletnią, która w dniu złożenia wniosku ukończyła 6. rok życia, jest wymagana jego obecność.

Podkreślić trzeba, iż obecność wyżej wymienionych członków rodziny cudzoziemca będzie obowiązkowa po wydaniu decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy, przy składaniu wniosku o wydanie karty pobytu w celu złożenia przez nich odcisków linii papilarnych.

Skutki prawne udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla członków rodzin cudzoziemców

Status cudzoziemca po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy

Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy został złożony w przepisanym prawem terminie oraz w trakcie legalnego pobytu cudzoziemca, którego wniosek dotyczył i nie zawierał on braków formalnych lub zostały one uzupełnione w terminie, wojewoda zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna (art. 108 ustawy o cudzoziemcach).

Status cudzoziemca po udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Polski, wydawana jest z urzędu przez wojewodę karta pobytu. Potwierdza ona tożsamość obcokrajowca podczas jego pobytu na terytorium naszego kraju oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.

W przypadku, gdy w imieniu cudzoziemca przebywającego poza granicami Polski wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy składał członek jego rodziny, wówczas karta pobytu wydawana jest na  wniosek  tego obcokrajowca, dla którego udzielono tego zezwolenia. Organem właściwym do wydania karty pobytu jest wojewoda, który udzielił cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy. Przy składaniu wniosku o wydanie karty wymagana jest obecność cudzoziemca w celu złożenia odcisków linii papilarnych.

Samą kartę cudzoziemiec obowiązany jest odebrać osobiście, jednak gdy została ona wydana osobie, która nie ukończyła trzynastego roku życia, do jej odbioru uprawniony jest jej przedstawiciel ustawowy lub kurator.

Obowiązki cudzoziemca po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemiec, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, ma obowiązek zawiadomić wojewodę, który udzielił tego zezwolenia, w terminie 15 dni roboczych, o ustaniu przyczyny udzielenia zezwolenia. Jeżeli zezwolenia na pobyt czasowy udzielił Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców w drugiej instancji, przedmiotowe zawiadomienie kieruje się  do wojewody, który orzekał w sprawie udzielenia tego zezwolenia w pierwszej instancji (art. 113 ustawy o cudzoziemcach).

Uchybienie temu obowiązkowi może skutkować odmową udzielenia kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy, jeżeli wniosek o udzielenie kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy złożył przed upływem roku od upływu okresu ważności poprzedniego zezwolenia.

Uprawnienia cudzoziemca w zakresie wykonywania pracy

Zezwolenie na pobyt czasowy uprawnia cudzoziemca do wykonywania pracy bez konieczności posiadania jakiegokolwiek innego dokumentu.