Zezwolenie na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Wbrew pozorom, cudzoziemcy przyjeżdżają do naszego kraju nie tylko w celu podjęcia pracy, ale także bardzo często, otwierają własne firmy w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Wiąże się to z koniecznością spełnienia przez nich szeregu wymogów wynikających z obowiązujących przepisów prawa oraz przeprowadzenia odpowiednich formalności.

Jaka jest procedura uzyskiwania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców w celu wykonywania działalności gospodarczej oraz jakie przepisy prawa regulują to zagadnienie, opisuje niniejszy artykuł.

Przesłanki prawne wydawania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Kwestie związane z wydawaniem zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców w celu wykonywania działalności gospodarczej reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 142 w/w aktu prawnego – zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów, które na nim obowiązują w tym zakresie. Jednocześnie jednak spełnione muszą być następujące warunki:

1) cudzoziemiec musi posiadać:

a) ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, przy czym wysokość miesięcznego dochodu jaki uzyskuje, powinna być wyższa niż wysokość dochodu uprawniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu,

c) zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych,

Poza tym cudzoziemiec musi mieć zapewnione na terytorium naszego kraju miejsce zamieszkania, zaś podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w województwie, w którym ma on siedzibę lub miejsce zamieszkania, w roku poprzedzającym złożenie wniosku. Jego wysokość jest ogłaszana przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do końca IV kwartału każdego roku, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia. Podmiot taki może też wykazać się zatrudnianiem na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej przez okres 1 roku poprzedzającego złożenie wniosku, co najmniej 2 pracowników będących obywatelami polskimi lub cudzoziemcami, którzy spełniają jeden z następujących warunków:

1) posiadają status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,

2) udzielono im ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej,

3) posiadają zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,

4) posiadają zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej,

5) posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych,

6) posiadają zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej,

7) korzystają z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej,

8) posiadają ważne zaświadczenie wydane prze Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, uprawniające do wykonywania pracy na terytorium RP,

9) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

10) jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego

do Unii Europejskiej,

11) jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

Zamiennie, podmiot który prowadzi działalność gospodarczą, zobowiązany jest do wykazania, że posiada środki pozwalające na spełnienie w przyszłości warunków opisanych powyżej lub prowadzi działania pozwalające na spełnienie w przyszłości tych warunków, w szczególności przyczyniające się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych

innowacji lub tworzenia miejsc pracy.

Przedmiotowe wymogi stosuje się również do utworzonej przez cudzoziemca spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo do spółki, do której cudzoziemiec przystąpił lub której udziały lub akcje objął lub nabył.

Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się także temu cudzoziemcowi, którego celem pobytu w Polsce jest wykonywanie pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, którą utworzył lub której udziały lub akcje objął lub nabył. Dotyczy to także obcokrajowców, których zamiarem jest prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza, lub działanie w charakterze prokurenta. Każda z tych kategorii obcokrajowców musi jednocześnie posiadać ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych, a także zapewnione na terytorium naszego kraju miejsce zamieszkania,

Procedura udzielania zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Wniosek

Zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemcowi udziela się na jego wniosek, złożony nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on wymogi określone ze względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadniają jego pobyt na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Zezwolenie obejmuje czasookres niezbędny do realizacji celu pobytu obcokrajowca w Polsce, nie może on jednak być dłuższy jednak niż 3 lata. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zainteresowany, po upływie wskazanego powyżej okresu,  ubiegał się o uzyskanie kolejnych zezwoleń (art. 98 ustawy o cudzoziemcach).

Sam wniosek, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, a który znaleźć można na stronach internetowych urzędów wojewódzkich, składa się u wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, a który udziela zezwolenia bądź odmawia tego, wydając decyzję administracyjną, w terminie przynajmniej miesiąca od wszczęcia postępowania w tej sprawie. W niej samej określa się okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy.

Do formularza wniosku, cudzoziemiec, od którego pobiera się także odciski linii papilarnych, obowiązany jest załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał musi zostać przedstawiony do wglądu), a ponadto cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ustawy o cudzoziemcach).

W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość.

W razie braku  któregokolwiek z w/w. dokumentów, cudzoziemiec zostanie wezwany do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od doręczenia wezwania w tym przedmiocie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Skutki prawne udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Status cudzoziemca po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy

Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy został złożony w przepisanym prawem terminie oraz w trakcie legalnego pobytu cudzoziemca i wniosek ten nie zawierał braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wojewoda zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna (art. 108 ustawy o cudzoziemcach).

Status cudzoziemca po udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Polski, wydawana jest z urzędu przez wojewodę karta pobytu. Potwierdza ona tożsamość obcokrajowca podczas jego pobytu na terytorium naszego kraju oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.

Obowiązki cudzoziemca po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemiec, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, ma obowiązek zawiadomić wojewodę, który udzielił tego zezwolenia, w terminie 15 dni roboczych, o ustaniu przyczyny udzielenia zezwolenia. Jeżeli zezwolenia na pobyt czasowy udzielił Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców w drugiej instancji, przedmiotowe zawiadomienie kieruje się  do wojewody, który orzekał w sprawie udzielenia tego zezwolenia w pierwszej instancji (art. 113 ustawy o cudzoziemcach).

Uchybienie temu obowiązkowi może skutkować odmową udzielenia kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy, jeżeli wniosek o udzielenie kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy złożył przed upływem roku od upływu okresu ważności poprzedniego zezwolenia.

Uprawnienia cudzoziemca w zakresie wykonywania pracy

Zezwolenie na pobyt czasowy dla cudzoziemca, który wykonuje pracę poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z.o.o. lub spółki akcyjnej, której akcje lub udziały cudzoziemiec posiada, prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza, lub działanie w charakterze prokurenta uprawnia go jednocześnie do wykonywania pracy w tym właśnie charakterze. Jednakże podjęcie jakiejkolwiek innej pracy wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia na pracę.