Nieumyślne popełnienie błędu przy wypełnieniu wniosku

W dniu 24 października 2005 r. H.N. zwrócił się do Wojewody (…) o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnieniu wniosku wyjaśnił, iż prowadzi na terytorium naszego kraju działalność gospodarczą w ramach spółki „(…)” Sp. z o.o. w której pełni także funkcję Prezesa Zarządu. W trakcie postępowania wyjaśniającego w dniu 22 listopada 2005 r. zeznając osobiście jako strona postępowania w (…) Urzędzie Wojewódzkim (…) zeznał, iż prowadzona obecnie przez niego spółka prowadzona jest od 2004 r. i zatrudnia pięciu pracowników.

 

Decyzją z dnia (…) stycznia 2006 r. Nr (…) Wojewoda (…) odmówił H.N., obywatelowi (…), udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jako podstawę prawną wskazał art. 57 ust. 1 pkt 1 i art. 57 ust. 1 pkt 6b w zw. z art. 53 ust. 1 pkt 2 oraz art. 62 ust. 1,3,5,6 i 7 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. 2003 r. Nr 128 poz. 1175) – zwanej dalej „ustawą o cudzoziemcach” oraz art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98 poz. 1071 z późn. zmianami) – zwaną dalej kpa Uzasadniając decyzję organu administracyjnego pierwszej instancji wskazano, iż H.N. po raz kolejny wprowadził w błąd organ administracyjny wskazując nieprawdziwe miejsce swojego pobytu na terytorium państwa polskiego. Ponadto podniesiono, iż wnioskodawca jest Prezesem prowadzonej przez siebie spółki z o.o. ale stanowisko to nie spełnia wymogów art. 53 ust. 1 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach. Wskazano także, iż działalność spółki „(…)” faktycznie ogranicza się jedynie do W. i obszaru województwa (…), natomiast sytuacja ekonomiczna tej spółki jest niestabilna.

 

Rozpatrując odwołanie od powyższej decyzji, Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców decyzją z dnia (…) marca 2006 r. Nr (…), uchylił zaskarżoną decyzję w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ administracyjny II instancji wskazał, iż rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzania postępowania wyjaśniającego w znacznej części, oraz wskazał jakie okoliczności przede wszystkim należy ustalić przy ponownym rozpatrywaniu sprawy.

 

Wojewoda (…) decyzją z dnia (…) sierpnia 2006 r. Nr (…) ponownie odmówił wnioskodawcy udzielenia przedmiotowego zezwolenia. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazano, iż wnioskodawca składając wniosek zawierający nieprawdziwe informacje w zakresie miejsca zamieszkania, wypełnił dyspozycję art. 57 ust. 1 pkt 6a i 6b ustawy o Cudzoziemcach. Ponadto organ I instancji wskazał, iż wobec złożenia nieprawdziwych informacji przez wnioskodawcę, odstąpiono od badania kondycji finansowej spółki „(…)” Sp. z o.o. prowadzonej przez wnioskodawcę.

 

Od powyższej decyzji wnioskodawca za pośrednictwem pełnomocnika wniósł odwołanie do Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, ponownie wskazując, iż zarzuty organu administracyjnego I instancji są bezzasadne. Wnioskodawca zarzucił, iż wydana decyzja narusza przepisy art. 7, art. 77 § 1 i art. 65 kpa poprzez ich niezastosowanie. Zdaniem wnioskodawcy organ administracyjny I instancji błędnie uznał, iż we wniosku zawarto nieprawdziwe informacje, bowiem cudzoziemiec składając wniosek wskazał w nim miejsce swojego obecnego zameldowania i wyjaśnił, że zamierza przebywać w miejscowości (…), gdzie również w niedalekiej przyszłości będzie prowadził rozszerzoną działalność gospodarczą spółki.

 

Decyzją z dnia (…) grudnia 2006 r. Nr (…) Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców utrzymał w mocy decyzję z dnia (…) sierpnia 2006 r. o odmowie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony. Organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji wskazując, iż w przedmiotowej sprawie zachodzi obligatoryjna przesłanka do odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o cudzoziemcach, bowiem H.N. złożył do Wojewody (…) wniosek zawierający fałszywe informacje dotyczące miejsca jego zamierzonego pobytu w Polsce. Powyższe, w ocenie Prezesa Urzędu, potwierdza materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, a w szczególności informacje wskazane w potwierdzeniu zameldowania pod adresem ul. M. (…) (…) oraz ustne wyjaśnienia wnioskodawcy i właściciela mieszkania pod ww. adresem, z których wynika, iż (…) wnioskodawca przebywa faktycznie około 2-3 razy w miesiącu.

 

Jednocześnie organ odwoławczy nie podzielił oceny organu administracyjnego I instancji w zakresie zastosowania art. 57 ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o cudzoziemcach, bowiem w ocenie organu administracyjnego II instancji wnioskodawca w trakcie zeznań nie składał nieprawdziwych informacji dotyczących miejsca swojego pobytu.

 

Ponadto organ odwoławczy odstąpił od oceny prowadzonej przez Cudzoziemca działalności gospodarczej.

 

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego H.N. wnosił o uchylenie decyzji Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców. Skarżący wskazał, iż zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem przepisów postępowania tj. art. 7, art. 8, art. 77 § 1 kpa. Skarżący zarzucił błędne zastosowanie art. 57 ust. 1 pkt 6 lit. a

 

W odpowiedzi na skargę Prezes Urzędu wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko dotychczas prezentowane w sprawie.

 

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

 

Na wstępie Sąd wyjaśnia, iż uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone przepisami m.in. art. 1 § 1 i § 2 ustawy z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2002 r. Nr 153 poz. 1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2002 r. Nr 153 poz. 1270 ze zm.), dalej ppsa, sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem.

 

W tym zakresie mieści się ocena, czy zaskarżona decyzja odpowiada prawu i czy postępowanie prowadzące do jej wydania nie jest obciążone wadami uzasadniającymi uchylenie rozstrzygnięcia.

 

Aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie, albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c) ppsa), a także, gdy decyzja lub postanowienie organu dotknięte jest wadą nieważności (art. 145 § 1 pkt 2 ppsa).

 

W świetle powyższego, dokonując kontroli legalności zaskarżonej decyzji, wydanej przez Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców, w granicach kompetencji przysługujących sądowi administracyjnemu na podstawie ww. ustaw, tj. badając zaskarżone orzeczenie pod względem jego zgodności tak z przepisami kpa, jak i z normami prawa materialnego zawartymi w ustawie o Cudzoziemcach. Sąd uznał, iż decyzja ta z powodu naruszenia przez organ orzekający przepisów prawa procesowego, mogących mieć istotny wpływ na wynik sprawy – nie może się ostać.

 

Sąd zważył, iż stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, do postępowań w sprawach uregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Oznacza to, że również w uregulowanych w rozdziale 4 tej ustawy sprawach dotyczących zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, stosuje się przepisy kpa, a zatem stosuje się także zasady ogólne w nim wyrażone.

 

Podkreślić należy, iż zasady ogólne postępowania administracyjnego stanowią integralną część przepisów regulujących procedurę administracyjną i są dla organów wiążące na równi z innymi przepisami tej procedury. W art. 7 kpa ustawodawca uregulował zaś naczelną zasadę postępowania administracyjnego, którą organ winien kierować się w każdym postępowaniu, tj. zasadę prawdy obiektywnej, a której realizację zapewnia w szczególności obowiązek organu wynikający z art. 77 § 1 kpa Przepis art. 77 § 1 kpa wymaga bowiem od organu podjęcia ciągu czynności procesowych mających na celu zebranie, a następnie rozpatrzenie całego materiału dowodowego (v. wyrok NSA z dnia 4 czerwca 1982 r. I SA 258/82; ONSA 1982/1 poz. 54). Niedopełnienie obowiązku zgromadzenia pełnego materiału dowodowego, jak również uproszczona (…) jego ocena stanowi o zaniedbaniu organu administracji publicznej uzasadniającym uchylenie decyzji administracyjnej wydanej w wyniku takiego zaniedbania (v. wyrok NSA z 11 czerwca 1981 r. SA 503/81; ONSA 1981/1 poz. 54).

 

W kontekście powyższych rozważań stwierdzić należy, iż kwestia sporna w sprawie niniejszej dotyczy zasadności zastosowania wobec H.N. sankcji w postaci odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o cudzoziemcach. Zgodnie z dyspozycją ww. regulacji cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, jeżeli w postępowaniu o jego udzielenie złożył wniosek lub dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo, w celu użycia za autentyczny, podrobił lub przerobił dokument bądź takiego dokumentu jako autentycznego używał. Jak wynika z treści przywołanego przepisu, stanowi on obligatoryjną podstawę do wydania decyzji o odmowie udzielenia przedmiotowego zezwolenia w stosunku do cudzoziemca, który wprowadził w błąd organ prowadzący postępowanie.

 

W ocenie tut. Sądu organ administracyjny nie wyjaśnił w sposób wyczerpujący podnoszonej przez skarżącego okoliczności zamieszkiwania (…), co mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Niewątpliwie zaistniały spór dotyczy odmiennej interpretacji przez strony pojęcia „miejsce pobytu”. Przy czym, w ocenie Sądu, organy nie ustaliły jednoznacznej próby świadomego wprowadzenia przez skarżącego organu administracji publicznej w błąd, ponieważ skarżący konsekwentnie podtrzymuje swoje zdanie co do stałego pobytu przejawiającego się zamieszkiwaniem (…) w dni wolne od pracy, a organ administracyjny pośrednio sam przyznaje niejako, iż nie zarzuca skarżącemu próby oszustwa wskazując pobocznie, iż w przypadku złożenia wniosku zawierającego informacje zgodne z prawdą („wskazanie miejsca pobytu”) skarżący może uzyskać przedmiotowe zezwolenie z uwagi na prowadzoną działalność gospodarczą. Podkreślić tutaj należy, iż w ocenie tut. Sądu nie ma potrzeby dokonywać szczegółowej analizy prawidłowości wskazanego w przedmiotowym wniosku miejsca pobytu skarżącego, bowiem przeprowadzone postępowanie wyjaśniające oraz postawa skarżącego wskazują co najmniej na nieumyślny błąd skarżącego przy wypełnianiu wniosku, natomiast tej okoliczności organ administracyjny nie rozważył.

 

Zdaniem Sądu, w tak zaistniałych okolicznościach, należy wziąć przede wszystkim pod rozwagę celowościową wykładnię art. 57 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o cudzoziemcach stanowiącego materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji. Istota wykładni funkcjonalnej wyraża się w ustaleniu znaczenia przepisu zgodnie z celem (prawdopodobnym, domniemanym), jaki chciał osiągnąć ustawodawca stanowiąc taki przepis, czy gałąź prawa. W cytowanym powyżej przepisie Ustawodawca przewidział swoistą sankcję w postaci odmowy udzielenia zezwolenia w stosunku do cudzoziemca, który poprzez zawarcie we wniosku fałszywych informacji wprowadził w błąd organ prowadzący postępowanie. Tym niemniej przesłanka ta nie powinna uzasadniać odmowy, gdy z okoliczności sprawy wynika, że wniosek został wypełniony pod wpływem błędnego przeświadczenia o składaniu prawdziwego oświadczenia zgodnego ze stanem faktycznym (vide: wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 grudnia 2005 r. V SA/Wa 2098/2005). Podkreślić tutaj należy, iż skarżący w toku postępowania wyjaśniającego przedstawił dokument potwierdzający zameldowanie na pobyt czasowy pod adresem wskazanym we wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony a ponadto w toku całego postępowania administracyjnego odbierał regularnie korespondencję kierowaną do niego na wskazany we wniosku adres. Podkreślić także należy, iż zgodnie z art. 7 kpa wyrażającym zasadę prawdy obiektywnej organ administracyjny ma obowiązek podjąć z urzędu wszelkie kroki niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.

 

Uzasadniony w świetle powyższego jest zarzut skargi naruszenia przepisów i zasad ogólnych postępowania, w szczególności tych zasad, które nakazują organom administracji publicznej uwzględniać interes społeczny i słuszny interes obywateli (art. 7 kpa), działać w sposób budzący zaufanie do organów Państwa (art. 8 kpa), oraz prawidłowo zebrać a następnie rozpatrzyć cały materiał dowodowy (77 § 1 kpa). W ocenie Sądu należy więc stwierdzić, że w toku postępowania doszło do naruszenia ww. przepisów w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

 

Rozpatrując sprawę ponownie Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców winien, z poszanowaniem ww. przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, przeprowadzić kompletne postępowanie dowodowe na okoliczność, o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt 6 ustawy o cudzoziemcach, tj. rozważając czy nie zachodzi w tej sprawie okoliczność nieumyślnego popełnienia błędu przy wypełnianiu wniosku przez skarżącego, oraz ewentualnie czy nie zachodzą w sprawie pozostałe, dotychczas nie rozpatrywane przesłanki uzasadniające pozytywne rozstrzygnięcie wniosku skarżącego.

 

Mając na względzie powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ppsa oraz) art. 152 ppsa orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 ppsa.