Obywatelstwo

Nabycia obywatelstwa

Dla skutecznego nabycia obywatelstwa w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353 ze zm.) konieczne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia woli przed właściwym organem określonym w art. 17 ust. 2 ww. ustawy. Złożenie oświadczenia "Przed właściwym organem"oznacza konieczność osobistego stawiennictwa strony przed organem (lub uprawnionym pracownikiem) i uzewnętrznienia przed nim swojej woli, a więc udział w tej czynności także osoby działającej jako organ.

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę S. L. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z […] lipca 2010 r. w przedmiocie odmowy przyjęcia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego.
 
Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
 
W dniu […] czerwca 1989 r. S. L., obywatel […], zawarł w T. związek małżeński z obywatelką polską R. T., posiadającą również obywatelstwo […]. Decyzją z […] czerwca 2005 r. Wojewoda Małopolski udzielił S. L. zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Polski. W dniu […] listopada 2005 r. zainteresowany złożył przed Wojewodą Małopolskim oświadczenie woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego na podstawie art. 10 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353 ze zm.). Pismem z dnia […] lutego 2006 r. Wojewoda Małopolski uzależnił przyjęcie tego oświadczenia od przedłożenia przez wnioskodawcę dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa […]. W związku z tym, że wnioskodawca nie przedstawił tego dowodu, Wojewoda Małopolski decyzją z […] stycznia 2007 r. odmówił przyjęcia od zainteresowanego przedmiotowego oświadczenia w sprawie nabycia obywatelstwa.
 
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, po rozpoznaniu odwołania S. L., decyzją z dnia […] listopada 2007 r. uchylił decyzję Wojewody Małopolskiego i umorzył postępowanie pierwszej instancji. Organ odwoławczy wskazał, że z ustaleń dokonanych przez organ I instancji jednoznacznie wynika, iż wnioskodawca pomimo, że uzyskał zezwolenie na osiedlenie się na terytorium Polski, ma miejsce zamieszkania w […]. Powołując się na treść art. 17 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim, Minister stwierdził, iż organem właściwym do przyjęcia od niego oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego w tej sytuacji był Konsul RP w T., a nie Wojewoda Małopolski, co nakazywało umorzyć postępowanie prowadzone przed niewłaściwym organem.
 
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 2 kwietnia 2008 r., sygn. IV SA/Wa 233/08 oddalił skargę na powyższą decyzję, przyjmując, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, iż centrum życiowe skarżącego znajduje się w […], a zatem jest osobą zamieszkałą za granicą w rozumieniu art. 17 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim. Prawidłowo zatem, zdaniem Sądu, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji uznał, że właściwy do rozpoznania żądania skarżącego był Konsul RP w T., a nie Wojewoda Małopolski. Sąd I instancji stwierdził, że zaskarżone orzeczenie nie uniemożliwia skarżącemu uzyskania merytorycznej pozytywnej decyzji o przyjęciu oświadczenia woli. Skarżący nie jest zobowiązany do złożenia kolejnego wniosku, albowiem ten złożony w ustawowym terminie powinien być przekazany według właściwości Konsulowi RP w T. i rozpoznany.
 
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 8 lipca 2009 r., sygn. II OSK 1099/08 oddalił skargę kasacyjną Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji od powyższego wyroku. Odnosząc się do oceny zasadności skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że skarżący organ zakwestionował w niej jedynie wytyczne Sądu I instancji dotyczące obowiązku przekazania Konsulowi RP w T. wniosku skarżącego o przyjęcie oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego. Podniesiony w ramach podstawy naruszenia prawa materialnego (art. 10 ust. 1 i 1 a oraz art. 17 ust. 2 pkt 2 ustawy o obywatelstwie polskim) zarzut był jednak nieuzasadniony, albowiem Sąd I instancji nakazał organowi przekazać wniosek skarżącego o przyjęcie oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa, a nie samo oświadczenie. Skarżący złożył odrębne podanie o przyjęcie przez Wojewodę Małopolskiego jego oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego, któremu powinien zostać nadany bieg zgodnie z przepisami k.p.a. Według Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd I instancji, nakazując organowi przekazanie wniosku Konsulowi RP w T., nie przesądził, czy oświadczenie złożone przez skarżącego o woli nabycia obywatelstwa polskiego w postępowaniu prowadzonym przez organ niewłaściwy należy traktować jako złożone z zachowaniem terminu określonego w art. 10 ust. 1a ustawy. To, czy termin do dokonania tej czynności materialnoprawnej należy uznać za zachowany będzie podlegać ocenie właściwego organu, a więc Konsula RP w T. rozpatrującego wniosek skarżącego o przyjęcie oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego.
Stosując się do oceny zawartej w powyższym orzeczeniu, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji postanowieniem z […] września 2009 r. przekazał zgodnie z właściwością Konsulowi RP w T. wniosek skarżącego o przyjęcie oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego. Po rozpatrzeniu ww. wniosku Konsul RP w T. decyzją z […] marca 2010 r. odmówił cudzoziemcowi przyjęcia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa. Decyzją z […] lipca 2010 r. powyższe rozstrzygnięcie utrzymał w mocy Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji. Organ odwoławczy wyjaśnił, że skoro właściwym do przyjęcia oświadczenia w rozpoznawanej sprawie był Konsul RP w T., a nie Wojewoda Małopolski, to dla skutecznego nabycia obywatelstwa polskiego przez skarżącego we wskazanym trybie niezbędne było złożenie przez niego oświadczenia przed Konsulem. Czynności tej, jak podkreślił Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, nie zastąpiło złożenie przez skarżącego wniosku o przyjęcie oświadczenia, którego pierwotnym adresatem był Wojewoda Małopolski. W dniu […] lutego 2010 r., na wezwanie organu pierwszej instancji, w siedzibie Konsulatu RP w T. skarżący oświadczył, że po zapoznaniu się z treścią postanowienia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z […] września 2009 r. wnosi o przyjęcie oświadczenia woli dotyczącego nabycia obywatelstwa polskiego, które złożył w dniu […] listopada 2005 r. przed Wojewodą Małopolskim. W ocenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Konsul RP w T. nie był organem właściwym do przyjęcia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego złożonego przez skarżącego przed Wojewodą Małopolskim, nie mógłby też przyjąć przedmiotowego oświadczenia woli, gdyby było ono złożone przed tym organem, albowiem nie zostało ono złożone w terminie określonym w art. 10 ust. 1a ustawy o obywatelstwie polskim. W stosunku do powyższego oświadczenia nie znajdował zastosowania art. 65 § 2 k.p.a., ponieważ przepis ten odnosić się mógł jedynie do wniosku o przyjęcie oświadczenia.
 
Oddalając skargę S. L. na powyższą decyzję, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przyjął, że skarżący w toku ponownie prowadzonego postępowania nie mógł się skutecznie powołać na art. 65 § 2 k.p.a., który w celu ochrony praw strony postępowania zakłada, iż podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu. Jest to spowodowane, według Sądu I instancji, tym, że art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim skutek prawny wiąże nie tyle z wniesieniem wniosku o przyjęcie oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego, ale z samą czynnością złożenia tego rodzaju oświadczenia. Skarżący nie złożył nowego oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa przed Konsulem w T., a jedynie wniósł o przyjęcie jego oświadczenia, które złożył w dniu 10 listopada 2005 r. do Wojewody Małopolskiego. Tego rodzaju żądanie nie było jednak skuteczne, albowiem oświadczenie z […] listopada 2005 r. zostało złożone w toku postępowania, które zostało umorzone. Tym samym ustał byt prawny tego oświadczenia, co nie pozwalało na skuteczne powołanie się na nie. Sąd zauważył, że przekazanie sprawy do organu właściwego nie jest kontynuacją postępowania prowadzonego przed organem niewłaściwym. Postępowanie to musi zostać powtórzone, ponieważ czynności dokonane przed organem niewłaściwym nie pozostały w mocy.
 
Na powyższy wyrok skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożył S. L., wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.
 
Zaskarżonemu wyrokowi skarżący zarzucił naruszenie:
a) przepisów prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art. 10 ust. 1 i 1a ustawy o obywatelstwie polskim w związku z art. 65 § 1 i § 2 oraz art. 63 § 1 k.p.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a., polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji niewłaściwej oceny legalności decyzji w zakresie ustalenia, iż termin do złożenia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego przez skarżącego nie został zachowany. Błędne zastosowanie prawa materialnego wynikało, zdaniem skarżącego, z dokonania przez Sąd nieuzasadnionego rozróżnienia wniosku i oświadczenia złożonego przed Wojewodą Małopolskim w tym samym dniu. Niewłaściwe zastosowanie wymienionych przepisów polegało również na mylnym przyjęciu, że Konsul RP nie mógł przyjąć oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa, które zostało złożone w terminie przed organem niewłaściwym.
b) przepisów postępowanie – art. 65 § 1 i 2 oraz art. 63 § 1 k.p.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji niewłaściwej oceny, iż organ nie naruszył wskazanych przepisów kodeksu postępowania administracyjnego. W ocenie skarżącego, organ błędnie uznał, że Konsul RP zasadnie odmówił stronie przyjęcia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa, albowiem po przekazaniu wniosku skarżącego postanowieniem z 15 września 2009 r. organ prowadzący postępowanie powinien był uznać, że wniosek został złożony w terminie. W konsekwencji oświadczenie skarżącego stanowiące podanie w rozumieniu art. 63 § 1 k.p.a. również powinno zostać uznane za złożone z zachowaniem terminu zgodnie z art. 65 § 2 k.p.a.
c) przepisów postępowania – art. 8 k.p.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., polegające na uznaniu przez Sąd I instancji, iż organ administracji nie naruszył w sprawie zasady pogłębiania zaufania do organów państwa w zakresie odnoszącym się do oceny skutków oświadczenia woli w sprawia nabycia obywatelstwa złożonego przez skarżącego. Wymieniona zasada wymaga, aby strony nie były zaskakiwane rozwiązaniami prawnymi, bez stworzenia im niezbędnej możliwości dostosowania swoich działań do nowej sytuacji prawnej. Nie jest dopuszczalne utrzymywanie stron w mylnym przekonaniu, iż sprawa jest rozpatrywana przez organ właściwy.
d) przepisów postępowania – art. 9 k.p.a. w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a., polegające na uznaniu przez Sąd I instancji, iż organ administracji nie naruszył zasady udzielania przez organy prowadzące postępowanie informacji faktycznych i prawnych stronom. Wymieniony przepis uchyla w odniesieniu do stron i innych osób uczestniczących w postępowaniu możliwość ponoszenia przez nich ujemnych konsekwencji z powodu nieznajomości prawa. Zgodnie z tą zasadą powinien był działać Wojewoda Małopolski, a zasady tej nie uwzględnił Konsul RP w T. przy ocenie skutków złożenia oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa.
 
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
 
Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – zwanej dalej p.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, zaś z urzędu bierze pod uwagę tylko nieważność postępowania sądowego. W niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki nieważności postępowania określone w art. 183 § 2 p.p.s.a.
 
Dokonując oceny zasadności wniesionej przez S. L. skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2010 r. sygn. akt IV SA/Wa 1610/10, Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do przekonania, że skarga ta nie ma usprawiedliwionych podstaw.
 
Skarga kasacyjna złożona w niniejszej sprawie została oparta na obydwu podstawach wymienionych w art. 174 p.p.s.a., zarówno naruszenia przepisów postępowania (pkt 2) jak i naruszenia przepisów prawa materialnego (pkt 1). Co do zasady w pierwszej kolejności rozważenia wymagają zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania. Jednakże w niniejszej sprawie zarzut naruszenia przepisów postępowania podniesiony w skardze kasacyjnej jest ściśle powiązany z zarzutem naruszenia prawa materialnego.
 
Nie można uznać za zasadny zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji prawa materialnego, a mianowicie art. 10 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2000 r., Nr 28, poz. 353 ze zm. – zwanej dalej jako ustawa o obywatelstwie polskim) w zw. z art. 65 § 1 i 2 oraz art. 63 § 1 k.p.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. poprzez błędne jego zastosowanie polegające na nieuzasadnionym rozróżnieniu wniosku (podania) i oświadczenia złożonego Wojewodzie Małopolskiemu, a także na mylnym przyjęciu, że Konsul RP nie mógł przyjąć oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa, które zostało złożone w terminie organowi niewłaściwemu.
 
Punktem wyjścia rozważań i oceny zarzutów skargi kasacyjnej jest dokonanie właściwej wykładni przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim. Regulacja prawna, stanowiąca podstawę prawną zaskarżonego w niniejszej sprawie rozstrzygnięcia stanowi, że cudzoziemiec, który spełnia warunki określone w tym przepisie może nabyć obywatelstwo polskie, jeżeli w terminie określonym w ust. 1a złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem i organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia. Przepis art. 10 umieszczony został w Rozdziale 2 ustawy zatytułowanym "nabycie obywatelstwa polskiego" i traktuje o przypadku nabycia obywatelstwa w trybie tak zwanej uproszczonej naturalizacji. Jest ona szczególną formą nabycia obywatelstwa, którą cechuje to, że następuje na wniosek cudzoziemca lub osoby działającej w jego imieniu. Prawo do złożenia oświadczenia woli stania się obywatelem polskim jest przyznawane osobie spełniającej warunki merytoryczne (materialne), które ustawa łączy z faktem pozostawania w związku małżeńskim oraz legalnym pobytem w Polsce.
 
Oprócz aspektu materialnoprawnego, w przepisie art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim zawarta jest regulacja proceduralna odnosząca się zarówno do trybu składania oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa, jak i jego przyjęcia przez właściwy organ.
 
Na gruncie przedmiotowej sprawy organem właściwym do przyjęcia oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego przez S. L. w trybie art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim był Konsul RP w T. Właściwość organu została wyrażona w art. 17 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim, zgodnie z którym w stosunku do osób zamieszkałych w Polsce oświadczenie składa się przed właściwym miejscowo wojewodą, natomiast w stosunku do osób zamieszkałych za granicą oświadczenie składa się przed Konsulem RP. W sprawie bezsprzecznie ustalono, że S. L. jest osobą zamieszkałą za granicą w rozumieniu art. 17 ust. 2 ustawy o obywatelstwie polskim. Zgromadzony materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że centrum życiowe skarżącego znajduje się w T. Z pisma S. L. z dnia […] marca 2006 r. skierowanego do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie wynika, że wraz z żoną i dziećmi ma stałe miejsce zamieszkania na terytorium Państwa […]. Tam też jego dzieci uczęszczają do szkoły i tam zamieszkuje najbliższa i dalsza rodzina skarżącego. Jednocześnie w […] skarżący i jego żona mają stałe źródło dochodu na podstawie umów o pracę. Co do właściwości konsula w przedmiotowej sprawie wypowiedział się i ostatecznie przesądził tę kwestię Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 8 lipca 2009 r. sygn. akt II OSK 1099/08 oddalającym skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2008 r. sygn. akt IV SA/Wa 233/08.
 
Złożenie oświadczenia woli rozumiane jest jako szczególnego rodzaju zachowanie. W doktrynie wskazuje się na ogół, że u podstaw oświadczenia woli leży realnie przeżywany przez człowieka akt woli (wewnętrzne postanowienie, powzięcie decyzji – jako czynność o charakterze psychicznym) ukierunkowany na wywołanie określonych skutków prawnych (tzw. wola wewnętrzna, zamiar). Z oświadczeniem woli mamy do czynienia wówczas, gdy ta wewnętrzna wola zostanie przez podmiot prawa wyrażona, czyli ujawniona na zewnątrz (uzewnętrzniona). Według rozpowszechnionego poglądu, znajdującego pełne oparcie między innymi w treści art. 60 Kodeksu cywilnego, oświadczenie woli należy pojmować jako zewnętrzny przejaw wewnętrznej decyzji (czyli powzięcia woli) wywołania określonych skutków prawnych (vide J. Strzebińczyk [w:] Podstawy prawa cywilnego, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2005, str. 113). Art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim nie wymaga szczególnej formy do złożenia takiego oświadczenia woli, ale uzależnia aby jego prawidłowe złożenie miało miejsce przed właściwym organem. Wprawdzie ustawa o obywatelstwie polskim w swej treści nie zawiera wyjaśnienia pojęcia "złożenia oświadczenia przed właściwym organem", ale można tego dokonać korzystając z wyników zastosowanej wykładni systemowej, czyli ustalenia znaczenia danego sformułowania z uwagi na powiązanie przepisu z innymi normami systemu prawa. Pojęciem złożenia oświadczenia o stosownej treści przed właściwym organem posługuje się między innymi kodeks rodzinny i opiekuńczy. I tak przykładowo, zgodnie z brzmieniem art. 73 § 1 k.r.o. uznanie ojcostwa następuje, gdy mężczyzna od którego dziecko pochodzi, oświadczy przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, że jest ojcem dziecka (…). Rozstrzygając o formie składanego oświadczenia należałoby się przychylić w tym przedmiocie do poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego, jeszcze na gruncie dawnej regulacji, w wyroku z dnia 23 marca 1977 r., sygn. akt II CR 65/77 (LEX nr 7921) zakładającego, że mężczyzna składający oświadczenie woli przed właściwym organem może dokonać tego zarówno ustnie, jak i pisemnie, składając na dokumencie zawierającym treść swego oświadczenia własnoręczny podpis. Niezależnie od tego, czy pismo takie zostałoby przygotowane wcześniej, czy sporządzone byłoby dopiero przed właściwym organem, gwarancją prawidłowości skutecznego dokonania aktu uznania jest osobista obecność uznającego, bez której do uznania ojcostwa nie dochodzi. Niewystarczające byłoby więc przesłanie właściwemu organowi pisemnego oświadczenia (vide H. Dolecki, T. Sokołowski, M. Andrzejewski, A. Lutkiewicz- Rucińska, A. Olejniczak, A. Sylwestrzak, A. Zielonacki, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX 2010 i K. Piasecki. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz 2006, str. 576).
 
Z wymagania złożenia oświadczenia przed właściwym organem wynika, że ten organ bierze udział w czynności złożenia oświadczenia, gdyż przed nim ma być złożone to oświadczenie. Dla skuteczności prawnej złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim nie jest wystarczające przesłanie takiego oświadczenia na piśmie do organu, ponieważ oświadczenie to powinno być złożone osobiście w obecności osoby pełniącej funkcję organu właściwego do przyjęcia takiego oświadczenia. Z tego względu oświadczenie skarżącego skierowane do Wojewody, który nie był właściwy do jego przyjęcia z uwagi na to, że skarżący mieszkał za granicą, nie jest oświadczeniem złożonym przed właściwym organem, skoro właściwym organem, przed którym powinno być złożone oświadczenie, był konsul.
 
Zatem, dekodując pojęcie "złożenia oświadczenia przed właściwym organem" należy stwierdzić, że wnioskodawca ma obowiązek stawić się przed nim osobiście i ustnie bądź też pisemnie złożyć oświadczenie wymaganej treści przy zachowaniu wszelkich wymogów formalnych. W konsekwencji dla skutecznego nabycia obywatelstwa w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim konieczne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia woli przed właściwym organem określonym w art. 17 ust. 2 ww. ustawy. Złożenie oświadczenia "przed właściwym organem" oznacza konieczność osobistego stawiennictwa strony przed organem (lub uprawnionym pracownikiem) i uzewnętrznienia przed nim swej woli, a więc udział w tej czynności także osoby działającej jako organ.
 
Złożenia oświadczenia "przed właściwym organem" nie można utożsamiać z wniesieniem podania wszczynającego postępowanie administracyjne, gdyż nie są to pojęcia identyczne. Dlatego też nie można uznać, aby do złożenia oświadczenia "przed właściwym organem" miał zastosowanie art. 65 § 2 k.p.a. W tym też zakresie należy podzielić pogląd zaprezentowany w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że art. 10 ustawy o obywatelstwie polskim skutek prawny wiąże nie z wniesieniem podania (wniosku) o przyjęcie oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego, a z samą czynnością złożenia oświadczenia o woli nabycia obywatelstwa polskiego przed właściwym organem. Treść art. 65 k.p.a. wyraźnie wskazuje, że ma on zastosowanie tylko do podania, które zostało wniesione do organu administracji publicznej. W związku z tym, konsekwencji wynikających z § 2 tego artykułu nie można przenosić na oświadczenia składane przed właściwym organem.
 
Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej okoliczności stwierdzić należy, że autor skargi kasacyjnej błędnie wywodzi, że Konsul RP w T. mógł przyjąć oświadczenie woli w sprawie nabycia obywatelstwa, które zostało złożone w terminie do organu niewłaściwego. Z całą doniosłością podkreślić należy, iż złożenie oświadczenia "przed właściwym organem", co było już sygnalizowane powyżej, może nastąpić tylko i wyłącznie przy osobistym stawiennictwie wnioskodawcy przed organem bądź upoważnionym pracownikiem. Zatem prawidłowe złożenie oświadczenia o nabyciu obywatelstwa polskiego musiało nastąpić przed Konsulem RP w T. Skarżący nie złożył nowego oświadczenia woli w sprawie nabycia obywatelstwa polskiego przed Konsulem RP w T., a jedynie wniósł o przyjęcie jego oświadczenia, które złożył w dniu […] listopada 2005 r. do Wojewody Małopolskiego. Wbrew ocenie skarżącego czym innym jest oświadczenie o woli nabycia obywatelstwa polskiego a czym innym wniosek (podanie) o przyjęcie złożonego wcześniej oświadczenia przed organem nie
właściwym. Pierwsza z wymienionych czynności nie może zostać zastąpiona przez drugą. Skarżący może korzystać z ochrony jaką daje stronie art. 65 § 2 k.p.a. tylko w odniesieniu do wniosku (podania), natomiast oświadczenie woli, które ma być złożone przed właściwym organem, nie korzysta już z takiej ochrony. Biorąc powyższe pod uwagę niezasadne są zarzuty skargi kasacyjnej odnoszące się do naruszenia przepisów postępowania tj. art. 65 § 1 i § 2 oraz art. 63 § 1 k.p.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.
 
Sąd I instancji nie dopuścił się również naruszenia art. 8 i art. 9 k.p.a. Przepisy te statuują ogólne zasady postępowania administracyjnego mianowicie zasadę pogłębiania zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej oraz zasadę obowiązku organów udzielania informacji faktycznej i prawnej. W rozpoznawanej sprawie organy administracyjne działały zgodnie z regułami zawartymi w kodeksie postępowania administracyjnego. Wszechstronnie wyjaśniono okoliczności sprawy, a strona skarżąca była informowana o okolicznościach faktycznych i prawnych, które miały wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. To, że prowadził postępowanie organ niewłaściwy nie może konwalidować wadliwie złożonego oświadczenia.
 
Skarga kasacyjna nie mogła być uwzględniona, bowiem wbrew stanowisku wnoszącego skargę kasacyjną, Wojewódzki Sąd Administracyjny przy rozpoznawaniu sprawy, nie naruszył przepisów procesowych ani przepisów prawa materialnego.
 
Mając powyższe na względzie Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej.
 
II OSK 645/11 – Wyrok NSA

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Artykuły z tej kategorii

Masz pytania? Zapytaj prawnika.