W bardzo wielu przypadkach w trakcie postępowania o wydanie karty pobytu dla cudzoziemca następuje zmiana pracodawcy u którego ten wykonywał pracę. Polskie prawo przewiduje w takim wypadku procedurę, która umożliwia uregulowanie takiej sytuacji pod względem prawnym.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Jedną z najbardziej rozpowszechnionych form legalnego przebywania cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uzyskanie przez nich zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Kwestie związane z wydawaniem przedmiotowych zezwoleń reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późn. zm.). Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być udzielone, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy oraz spełnione są łącznie następujące warunki:

• cudzoziemiec posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Polski,
• podmiot powierzający wykonywanie pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy,
• wynagrodzenie, które jest wskazane przez podmiot powierzający wykonywanie pracy nie jest niższe niż wynagrodzenie pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku,
• wysokość miesięcznego wynagrodzenia, nie jest niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca,

Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udziela się także wówczas, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Polski jest wykonywanie pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, a cudzoziemiec posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy w tym zawodzie i spełnione są łącznie opisane powyżej warunki, dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego oraz wynagrodzenia.

Warunku dotyczącego konieczności zaspokojenia przez polskiego pracodawcę braków kadrowych nie stosuje się m.in. w przypadku, gdy cudzoziemiec bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadał lub posiada zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku bądź w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku przebywał on legalnie i nieprzerwanie na terytorium Polski.

Procedura uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę

Warunkiem uzyskania przez obcokrajowca zezwolenia na pobyt czasowy i pracę na terytorium Polski jest złożenie wniosku (w 2 egzemplarzach), którego formularz, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, można pobrać ze strony internetowej urzędów wojewódzkich. Należy do niego załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał powinien zostać przedstawiony do wglądu), cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Do wniosku konieczne jest dołączenie informacji starosty właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca (jeśli jest ona wymagana) wraz z dokumentami potwierdzającymi spełnianie wymagań pracodawcy określonych w załączanej informacji starosty. W dokumencie tym określona jest liczba osób, wpisanych w rejestr osób bezrobotnych i poszukujących pracy, które spełniają warunki wymagane na danym stanowisku. Aby uzyskać zezwolenie na zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, pracodawca musi wykazać, że nie może zaspokoić swoich potrzeb kadrowych w oparciu o przedmiotowe rejestry. Warunki pracy określone w informacji starosty tj. rodzaj umowy, wysokość wynagrodzenia, wymiar czasu pracy i stanowisko muszą pokrywać się z warunkami określonymi przez pracodawcę we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę lub w załączniku nr 1 do wniosku. Informacja starosty nie może być wydana wcześniej niż 180 dni przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Dokument ten składa się wyłącznie w oryginale. Niezbędne jest także pobranie od wnioskodawcy odcisków linii papilarnych. Dodać trzeba, że cudzoziemiec musi wypełnić oraz złożyć załącznik nr 1 do wniosku o udzielenie zezwolenia cudzoziemcowi na pobyt czasowy. Znajdują się w nim m.in. informacje na temat podmiotu powierzającego mu pracę, a więc polskiego pracodawcy. Organem właściwym do rozpatrzenia wniosku jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, który w drodze decyzji administracyjnej udziela takiego zezwolenia bądź też go odmawia. Podkreślić trzeba, iż status cudzoziemca zmienia się już w chwili złożenia przedmiotowego wniosku, albowiem wówczas wojewoda zamieszcza w jego dokumencie podróży specjalny odcisk stempla, który potwierdza ten fakt. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę stanie się ostateczna. W decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, poza okresem ważności tego zezwolenia, wskazuje się:

Karta pobytu

Cudzoziemcowi, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy i pracę wydaje się kartę pobytu. Jest ona dokumentem, który w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu w Polsce. Wraz z ważnym dokumentem podróży na przykład paszportem zagranicznym uprawnia ona do wielokrotnego przekraczania granicy polskiej bez konieczności posiadania wizy, a także do wjazdu do innych państw strefy Schengen i pobytu na ich terytorium przez okres nieprzekraczający 90 dni w okresie 180 dni.

Zmiana pracodawcy a zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Do zmiany pracodawcy w kontekście zezwolenia na pobyt czasowy i pracę może dojść w dwojakiej sytuacji:

• gdy postępowanie administracyjne w przedmiocie jego udzielenia jeszcze się toczy,
• gdy postępowanie administracyjne w przedmiocie jego udzielenia zostało już zakończone i cudzoziemiec otrzymał decyzję wojewody o udzieleniu zezwolenia.

Zmiana pracodawcy w czasie postępowania o wydanie karty pobytu

Jeżeli do zmiany pracodawcy dojdzie w czasie postępowania o wydanie karty pobytu, wówczas wnioskodawca zobowiązany jest podjąć jedynie czynności aktualizacyjne. W takiej sytuacji konieczne będzie przedłożenie do akt sprawy prowadzonej przez właściwego wojewodę dokumentów dotyczących nowego pracodawcy oraz warunków zatrudnienia. Sprowadza się to przede wszystkim do aktualizacji załącznika nr 1 do złożonego już wniosku, a więc przedłożenia nowego wydruku oraz dokumentów potwierdzających uprawnienia osoby, która się pod nim podpisała. Nie można zapomnieć również o przedłożeniu dokumentów wynikających ze zmiany treści załącznika nr 1, na przykład nowej informacji starosty.

Zmiana pracodawcy po zakończeniu postępowania o wydanie karty pobytu

Uzyskane przez cudzoziemca zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być w każdym czasie, na jego wniosek, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli:

• cudzoziemiec zamierza wykonywać pracę u innego pracodawcy użytkownika,
• zmianie ulega stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma wykonywać pracę,
• obniżone ma zostać wynagrodzenie w odniesieniu do kwoty wskazanej w decyzji,
• zmianie ulega wymiar czasu pracy,
• zmienia się rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.

Zaznaczyć jednak trzeba, że niedopuszczalna jest zmiana okresu ważności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Musisz wiedzieć, że stroną postępowania w sprawie zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest wyłącznie cudzoziemiec. Wniosek o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę cudzoziemiec składa na formularzu urzędowym, według wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Kiedy nie trzeba zmieniać zezwolenia?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę nie wymaga:

• zmiana siedziby lub miejsca zamieszkania, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi,
• przejęcie pracodawcy lub jego części przez innego pracodawcę,
• przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę,
• zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę,
• zmiana nazwy stanowiska, na jakim cudzoziemiec wykonuje pracę, przy jednoczesnym zachowaniu zakresu jego obowiązków,
• zwiększenie wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia.