Sprawdź status sprawy Skontaktuj się z nami

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce to temat, który może wydawać się skomplikowany, ale dzięki temu przewodnikowi poznasz wszystkie niezbędne informacje, które pomogą Ci w procesie zakupu. W kolejnych sekcjach artykułu omówimy podstawowe informacje dotyczące nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, proces i wymagania związane z zakupem, zezwolenia na nabycie nieruchomości, zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia oraz specyficzne wymagania dotyczące nabywania nieruchomości w strefie nadgranicznej.

Podstawowe informacje o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce jest uregulowane przez przepisy prawa, które określają, kto może nabywać nieruchomości oraz jakie są warunki i ograniczenia związane z tym procesem. W tej sekcji omówimy definicję cudzoziemca w kontekście nabywania nieruchomości, rodzaje nieruchomości, które mogą nabywać cudzoziemcy, oraz porównamy prawa cudzoziemców z UE i EOG z prawami Polaków.

Kto jest uważany za cudzoziemca w kontekście nabywania nieruchomości?

W kontekście nabycia nieruchomości przez cudzoziemca, cudzoziemcem jest osoba, która nie posiada obywatelstwa polskiego. Cudzoziemcy dzielą się na różne kategorie, takie jak obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej (UE), Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) oraz obywatele państw spoza UE i EOG. Każda z tych kategorii może podlegać innym przepisom dotyczącym nabywania nieruchomości w Polsce.

Jakie nieruchomości mogą nabywać cudzoziemcy w Polsce?

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce może obejmować różne rodzaje nieruchomości, takie jak mieszkania, domy, działki budowlane czy gruntowe. Jednakże, w zależności od kategorii cudzoziemca oraz rodzaju nieruchomości, mogą obowiązywać różne ograniczenia i wyjątki. Na przykład, cudzoziemcy spoza UE i EOG mogą potrzebować zezwolenia na nabycie nieruchomości, podczas gdy obywatele UE i EOG zwykle nie muszą uzyskiwać takiego zezwolenia.

Czy cudzoziemcy z UE i EOG mają takie same prawa do nabywania nieruchomości jak Polacy?

W przypadku nabycia nieruchomości przez cudzoziemców z UE i EOG, ich prawa są zwykle zbliżone do praw Polaków. Oznacza to, że obywatele UE i EOG mogą nabyć w Polsce nieruchomość bez konieczności uzyskania zezwolenia, podobnie jak obywatele polscy. Jednakże, mogą istnieć pewne wyjątki i ograniczenia, na przykład w przypadku nieruchomości położonych w strefie nadgranicznej czy nieruchomości rolnych. W takich sytuacjach, nawet obywatele UE i EOG mogą być zobowiązani do uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości.

Zakup nieruchomości przez cudzoziemca: Proces i wymagania

Zakup nieruchomości przez cudzoziemca w Polsce wiąże się z koniecznością spełnienia określonych wymagań oraz przestrzegania procedur. W tej sekcji omówimy dokumenty potrzebne do zakupu nieruchomości przez cudzoziemca, procedurę uzyskania zezwolenia oraz krok po kroku przewodnik po procesie nabycia nieruchomości.

Jakie dokumenty są potrzebne do zakupu nieruchomości przez cudzoziemca?

W przypadku zakupu nieruchomości przez cudzoziemca w Polsce, wymagane są następujące dokumenty do wniosku o wydanie zezwolenia:

Jak wygląda procedura uzyskania zezwolenia na zakup nieruchomości?

Procedura uzyskania zezwolenia na zakup nieruchomości przez cudzoziemca obejmuje następujące kroki:

  1. Złożenie wniosku o wydanie zezwolenia wraz z wymaganymi dokumentami
  2. Rozpatrzenie wniosku przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
  3. Wydanie decyzji o udzieleniu lub odmowie zezwolenia
  4. W przypadku pozytywnej decyzji, zawarcie umowy notarialnej dotyczącej zakupu nieruchomości
  5. Zgłoszenie nabycia nieruchomości do właściwego urzędu skarbowego
  6. Zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych
  7. Wpis do księgi wieczystej
  8. Przekazanie nieruchomości nabywcy

Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca w 8 krokach

Proces nabycia nieruchomości przez cudzoziemca można przedstawić w formie 8 kroków:

  1. Wybór nieruchomości i uzgodnienie warunków zakupu z jej właścicielem
  2. Zawarcie umowy przedwstępnej z właścicielem nieruchomości
  3. Złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na zakup nieruchomości (jeśli wymagane)
  4. Oczekiwanie na decyzję w sprawie zezwolenia
  5. Zawarcie umowy notarialnej przenoszącej własność po uzyskaniu zezwolenia
  6. Zgłoszenie nabycia nieruchomości do urzędu skarbowego i zapłata podatku
  7. Wpis do księgi wieczystej
  8. Przekazanie nieruchomości nabywcy

Warto zaznaczyć, że w przypadku obywateli UE i EOG, proces nabycia nieruchomości może być uproszczony, gdyż zwykle nie muszą oni uzyskiwać zezwolenia na zakup nieruchomości w Polsce.

Zezwolenie na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców

W Polsce, zezwolenie na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców jest wymagane w określonych sytuacjach. W tej sekcji omówimy, kiedy zezwolenie jest wymagane, jakie warunki musi spełnić cudzoziemiec, aby uzyskać zezwolenie, oraz jakie są konsekwencje nabycia nieruchomości wbrew przepisom.

Kiedy zezwolenie na nabycie nieruchomości jest wymagane?

Wymaganie zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj nieruchomości, obywatelstwo nabywcy oraz cel zakupu. Zezwolenie jest wymagane w przypadkach, gdy:

Warto zaznaczyć, że obywatele UE i EOG zwykle nie muszą uzyskiwać zezwolenia na nabycie nieruchomości w Polsce, z wyjątkiem nieruchomości rolnych i leśnych.

Jakie warunki musi spełnić cudzoziemiec, aby uzyskać zezwolenie na nabycie nieruchomości?

Warunki wydania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zależą od indywidualnych okoliczności. Ogólnie rzecz biorąc, cudzoziemiec musi spełnić następujące warunki:

Jakie są konsekwencje nabycia nieruchomości wbrew przepisom?

Nabycie nieruchomości wbrew przepisom może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. W przypadku stwierdzenia, że nieruchomość została nabyta bez wymaganego zezwolenia, organy administracji mogą:

W związku z powyższym, zaleca się, aby cudzoziemcy starannie sprawdzali wymagania dotyczące zezwolenia na nabycie nieruchomości w Polsce i stosowali się do obowiązujących przepisów, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości

W niektórych przypadkach, zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców są możliwe. W tej sekcji omówimy sytuacje, w których uzyskanie zezwolenia nie jest wymagane oraz jakie zwolnienia są przewidziane w ustawie o nabyciu nieruchomości przez cudzoziemców.

Kiedy uzyskanie zezwolenia nie jest wymagane?

Konieczność uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca zależy od kilku czynników, takich jak obywatelstwo nabywcy, rodzaj nieruchomości oraz cel zakupu. Uzyskanie zezwolenia nie jest wymagane, gdy:

Jakie są zwolnienia przewidziane w ustawie o nabyciu nieruchomości przez cudzoziemców?

Ustawa o nabyciu nieruchomości przez cudzoziemców przewiduje kilka zwolnień z obowiązku uzyskania zezwolenia na nabycie nieruchomości. Oto niektóre z nich:

Warto zaznaczyć, że zwolnienia te mają na celu ułatwienie nabywania nieruchomości przez cudzoziemców, którzy mają związki z Polską lub prowadzą działalność gospodarczą na jej terytorium. Jednakże, w przypadku nieruchomości rolnych i leśnych, obowiązek uzyskania zezwolenia dotyczy zarówno obywateli UE i EOG, jak i cudzoziemców spoza tych obszarów.

Nabycie nieruchomości przez cudzoziemców w strefie nadgranicznej

Nabycie nieruchomości w strefie nadgranicznej przez cudzoziemców wiąże się z dodatkowymi wymaganiami i zasadami, które omówimy w tej sekcji. Strefa nadgraniczna obejmuje obszar do 15 km od granicy Polski z innymi państwami.

Jakie są specyficzne wymagania dla nabywania nieruchomości w strefie nadgranicznej?

W przypadku zasad nabycia nieruchomości w strefie nadgranicznej, cudzoziemcy muszą spełnić dodatkowe wymagania, takie jak:

Warto zaznaczyć, że te dodatkowe wymagania dotyczą również obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Czy cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej mogą nabywać nieruchomości w strefie nadgranicznej?

Cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej mogą nabywać nieruchomości w strefie nadgranicznej, jednak muszą spełnić jeszcze bardziej rygorystyczne wymagania. Poza uzyskaniem zezwolenia na nabycie nieruchomości od Ministra Spraw Wewnętrznych, muszą również przedstawić:

W przypadku cudzoziemców spoza Unii Europejskiej, decyzja o przyznaniu zezwolenia na nabycie nieruchomości w strefie nadgranicznej zależy od oceny indywidualnej sytuacji nabywcy oraz celu zakupu nieruchomości.

Podsumowując, nabycie nieruchomości w strefie nadgranicznej przez cudzoziemców wiąże się z dodatkowymi wymaganiami i zasadami, które różnią się w zależności od obywatelstwa nabywcy. Cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej muszą spełnić jeszcze bardziej rygorystyczne wymagania, aby móc nabyć nieruchomość w tej strefie.

Podsumowanie

W artykule omówiliśmy najważniejsze aspekty nabywania nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce. Przedstawiliśmy podstawowe informacje dotyczące tego, kto jest uważany za cudzoziemca, jakie nieruchomości mogą nabywać cudzoziemcy oraz jakie prawa mają obywatele UE i EOG. Następnie omówiliśmy proces i wymagania związane z zakupem nieruchomości przez cudzoziemca, w tym dokumenty potrzebne do zakupu oraz procedurę uzyskania zezwolenia na zakup nieruchomości.

W dalszej części artykułu skupiliśmy się na zezwoleniu na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców, omawiając kiedy jest ono wymagane, jakie warunki musi spełnić cudzoziemiec oraz jakie są konsekwencje nabycia nieruchomości wbrew przepisom. Przedstawiliśmy również sytuacje, w których uzyskanie zezwolenia nie jest wymagane oraz zwolnienia przewidziane w ustawie o nabyciu nieruchomości przez cudzoziemców.

Na koniec omówiliśmy specyficzne wymagania dotyczące nabycia nieruchomości przez cudzoziemców w strefie nadgranicznej, w tym dodatkowe wymagania dla obywateli UE i EOG oraz dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej. Wszystkie te informacje mają na celu ułatwienie zrozumienia procesu nabywania nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce oraz pomóc w podjęciu właściwych decyzji związanych z zakupem nieruchomości.

Zwracamy uwagę, iż proces zakupu nieruchomości przez cudzoziemca jest wysoce sformalizowany i warto w tym zakresie skorzystać z pomocy profesjonalistów, którzy sprawdzą zarówno stan prawny nieruchomości, jak również uzyskają zezwolenie na zakup nieruchomości. Zapraszamy do kontaktu z naszym biurem.

Polska stała się krajem, który coraz chętniej odwiedzają obcokrajowcy. Przyjeżdżają oni w celu podjęcia pracy, połączenia się z rodziną oraz wielu innych powodów. Z oczywistych względów, konieczne jest posiadanie przez organy naszego kraju wiadomości o miejscu ich pobytu. Służy temu tzw. obowiązek meldunkowy.

Jakie obowiązują zasady w zakresie obowiązku meldunkowego cudzoziemców oraz jakie przepisy go regulują, opisuje niniejszy artykuł.

Terminy na wypełnienie obowiązku meldunkowego    

Kwestie związane z obowiązkiem meldunkowym cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 510 z późn. zm.).

Zgodnie z jej art. 41ust. 1 – Cudzoziemiec będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego najpóźniej w 30 dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca.

Obowiązek taki dotyczy także członka rodziny takiego obcokrajowca, jeżeli nie spełnia on powyższego kryterium obywatelstwa.

Każdy inny cudzoziemiec, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ma obowiązek zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego najpóźniej czwartego dnia, licząc od dnia przybycia do tego miejsca, przy czym deklarowany przez niego okres pobytu czasowego pod określonym adresem nie może przekroczyć okresu, w którym cudzoziemiec ten może legalnie przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z dokumentem potwierdzającym jego prawo pobytu.

Podkreślić trzeba, iż pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania, zaś pobytem czasowym – przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem (art. 25 ustawy o ewidencji ludności).

Pamiętać należy, że równocześnie można mieć jedno miejsce pobytu stałego i jedno miejsce pobytu czasowego.

Wymogi formalne w zakresie obowiązku meldunkowego    

Ustawa o ewidencji ludności zawiera szczegółowe wskazanie co do dokumentacji, jaką muszą przedstawić obcokrajowcy ubiegający się o dokonanie zameldowania na pobyt stały lub czasowy.

Przede wszystkim, niezbędne jest przedstawienie:

1) odpowiednio wypełnionych formularzy: „Zgłoszenie zameldowania na pobyt stały” lub „Zgłoszenie zameldowania na pobyt czasowy” określonych rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu wypełniania formularzy stosowanych przy wykonywaniu obowiązku meldunkowego (Dz.U. poz. 2411 z późn. zm.). Przedmiotowe formularze zamieszczone są przez właściwe Urzędy Miasta na ich stronach internetowych. Pamiętać trzeba, iż muszą one być potwierdzone czytelnym podpisem wraz z datą jego złożenia przez właściciela lokalu mieszkalnego czy domu lub osobę, która posiada inne prawo do lokalu w którym następuje zameldowanie (np. najemcę),

2) dokumentów potwierdzających prawo do lokalu – do wglądu (w oryginale), np. umowę najmu, wypis (odpis) z księgi wieczystej, akt notarialny.

Oprócz wymienionej powyżej dokumentacji, niezbędne jest przedłożenie przez cudzoziemca także innych dokumentów w zależności od tego, czy zameldowanie dotyczy pobytu stałego czy czasowego, i tak:

Zameldowanie na pobyt stały

Aby dokonać zameldowania na pobyt stały, cudzoziemiec obowiązany jest przedstawić  kartę pobytu wydaną w związku z udzieleniem zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych, ochrony uzupełniającej, albo nadaniem statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, dokument „zgoda na pobyt tolerowany” albo zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, decyzję o nadaniu statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, udzieleniu w Rzeczypospolitej Polskiej ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych albo zgody na pobyt tolerowany.

Jeśli obcokrajowiec jest obywatelem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, które obecnie znajduje się poza Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, chcąc dokonać takiego zameldowania, musi przedstawić ważne zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu albo ważny dokument potwierdzający prawo stałego pobytu, a członek jego rodziny -ważną kartę pobytową lub ważną kartę stałego pobytu.

Cudzoziemiec będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązany jest przedstawić w celu zameldowania na pobyt stały ważny dokument podróży lub inny dokument potwierdzający jego tożsamość i obywatelstwo, zaś jego członek rodziny, jeżeli nie spełnia on kryterium takiego obywatelstwa – ważny dokument podróży oraz ważną kartę stałego pobytu albo ważną kartę pobytową, a gdy brak takiej możliwości – inny dokument potwierdzający, że jest on członkiem rodziny takiego obywatela.

Zameldowanie na pobyt czasowy

Cudzoziemiec dokonujący zameldowania się na pobyt czasowy zobowiązany jest przedstawić wizę, a w przypadku gdy jego wjazd nastąpił na podstawie umowy przewidującej zniesienie lub ograniczenie obowiązku posiadania wizy albo też bez obowiązku jej uzyskania, przedkłada dokument podróży, tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca, kartę pobytu, dokument „zgoda na pobyt tolerowany” albo zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub decyzję o nadaniu statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, udzieleniu w Rzeczypospolitej Polskiej ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych albo zgody na pobyt tolerowany.

Obywatele Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, członkowie ich rodziny oraz cudzoziemcy będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub obywatele Konfederacji Szwajcarskiej, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązani są legitymować się takimi samymi dokumentami, jak w przypadku ubiegania się o zameldowanie na pobyt stały.

Orzeczenie sądu

W przedmiocie warunków formalnych niezbędnych do zameldowania cudzoziemca wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 2 lipca 2020 r. (II SA/Wr 738/19, LEX nr 3045225). Stwierdził w nim, że „aby zameldowanie było możliwe, cudzoziemiec powinien przedłożyć dokument potwierdzający jego legalny pobyt w Polsce, co pozwala nie tylko na potwierdzenia legalności pobytu ale także umożliwia zweryfikowanie przez organ meldunkowy deklarowanego przez cudzoziemca okresu pobytu w danym lokalu – zgodnie z art. 41 ust. 1 u.e.l. Kierując się treścią art. 108 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach organ meldunkowe uznają, że badanie, czy spełnione zostały przesłanki uprawniające dla przyjęcia domniemania legalności pobytu cudzoziemca z tego względu, że oczekuje on na wydanie zezwolenia na pobyt czasowy, należy do organu właściwego do wydania tegoż zezwolenia, czyli do wojewody, czego wyrazem jest umieszczenie stempla w dokumencie podróży. (…) należy mieć na uwadze, że istotą ewidencji ludności jest dokumentowanie faktów co do pobytu danej osoby w lokalu pod określonym adresem. Zameldowanie jest bowiem tylko czynnością rejestracyjną potwierdzającą fakt przebywania danej osoby pod określonym adresem. Zameldowanie powinno odzwierciedlać rzeczywisty stan rzeczy, czemu sprzeciwia się utrzymywanie fikcji meldunkowej. O kwalifikacji pobytu danej osoby w konkretnym lokalu mieszkalnym decyduje nie tylko treść jej oświadczeń, ale przede wszystkim całokształt okoliczności faktycznych sprawy wykazujących rzeczywisty zamiar osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu. (…) O zameldowanie na pobyt czasowy mogą wystąpić cudzoziemcy którzy przebywają na terytorium Polski legalnie lub też tacy, co do których istnieje domniemanie legalności przebywania ze względu na to, że znajdują się w okresie oczekiwania na wydanie zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego. Legalność pobytu cudzoziemca jest zatem jedną z przesłanek zameldowania. Przesłanki tej nie bada jednak organ meldunkowy samodzielnie, gdyż legalność pobytu powinna wynikać z dokumentów które zobowiązany jest przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o zameldowanie na pobyt czasowy”.

Zwolnienie od obowiązku meldunkowego    

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, od wykonywania obowiązku meldunkowego zwolnieni są, pod warunkiem wzajemności, szefowie i członkowie personelu przedstawicielstw dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych państw obcych, łącznie z członkami ich rodzin pozostającymi z nimi we wspólnocie domowej, a także inne osoby na odstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych.

Cudzoziemcy są zwolnieni z obowiązku meldunkowego, jeżeli okres ich pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie przekracza 30 dni (art. 42 ustawy o ewidencji ludności).

Procedura w zakresie obowiązku meldunkowego cudzoziemców    

Wypełniony i podpisany formularz „Zgłoszenie zameldowania na pobyt stały” lub „Zgłoszenie zameldowania na pobyt czasowy” cudzoziemiec powinien złożyć co do zasady osobiście w urzędzie gminy właściwym ze względu na położenie nieruchomości, w której osoba zamieszkuje lub wysłać do tego urzędu drogą elektroniczną.

Czynności tej można dokonać także przez pełnomocnika, przy czym pełnomocnictwo musi być udzielone na piśmie, a sam pełnomocnik zobowiązany jest do potwierdzenia swojej tożsamości za pomocą odpowiedniego dokumentu (np. dowodu osobistego lub paszportu)..

Za osobę nieposiadającą zdolności do czynności prawnych (osoby całkowicie ubezwłasnowolnione, dzieci do 13 roku życia) lub posiadającą jedynie ograniczoną zdolność do czynności prawnych (osoby częściowo ubezwłasnowolnione, dzieci w wieku od 13 do 18  roku życia) obowiązek meldunkowy wykonuje jej przedstawiciel ustawowy (rodzic), opiekun prawny lub inna osoba sprawująca nad nią faktyczną opiekę w miejscu ich wspólnego pobytu.

Wskazać trzeba, że cudzoziemiec otrzymuje zaświadczenie od organu dokonującego zameldowania – w przypadku, gdy następuje to na pobyt stały – z urzędu, w razie pobytu czasowego – na wniosek.

Zatrudnianie cudzoziemców staje się w Polsce coraz bardziej popularne, umożliwiając pracodawcom elastyczne reagowanie na zmiany w krajowej strukturze zatrudnienia, wynikające ze zmian cywilizacyjnych, nadal wysokiego poziomu emigracji z kraju oraz niechęci naszych rodaków do podejmowania pracy w pewnych rodzajach zawodów.

Jedną z form umożliwiających zatrudnienie obcokrajowca jest składanie przez pracodawcę oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi. Jaka jest w takim przypadku procedura postępowania oraz o czym należy pamiętać przy jej stosowaniu, opowiada niniejszy artykuł. 

Kiedy może zostać wydane oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi

Kwestie związane z oświadczeniami o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej reguluje przede wszystkim ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 1409 z późn. zm.).

Zgodnie z jej art. 88 z ust. 2 może ono zostać wydane, jeżeli:

  1. cudzoziemiec jest obywatelem państwa określonego w przepisach rozporządzenia Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie państw, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową oraz przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (Dz. U. z 2017 r., poz. 2349), a więc: Republiki Armenii, Republiki Białoruś, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej oraz Ukrainy,
  1. praca cudzoziemca nie jest związana z działalnością określoną w przepisach rozporządzenia Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz. U. z 2017 r., poz. 2348), a więc w zakresie, w jakim nie jest wydawane zezwolenie na pracę sezonową, czyli innym niż wskazane w tym akcie prawnym,
  1. okres wykonywania pracy określony w złożonym oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi oraz okresy pracy wykonywanej na podstawie oświadczeń wpisanych do ewidencji oświadczeń wynoszą łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy niezależnie od liczby podmiotów powierzających temu cudzoziemcowi wykonywanie pracy.

Forma oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi

Pamięta należy, że pracodawca, w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, zamieścić należy:

1) informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, a mianowicie:

a) nazwę albo imię (imiona) i nazwisko,

b) adres stałego pobytu albo adres siedziby,

c) numer telefonu oraz numer faksu,

d) numery identyfikacyjne NIP i REGON – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, albo numer PESEL – w przypadku osoby fizycznej,

e) numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, który prowadzi agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej,

f) symbol PKD oraz opis wykonywanej działalności związanej z pracą cudzoziemca,

g) wymagane przez przepisy prawa oświadczenia składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. W takim przypadku, składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.” – zastępuje ona pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań,

h) oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami dotyczącymi zasad powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom,

2) informacje dotyczące cudzoziemca:

a) imię (imiona) i nazwisko,

b) płeć,

c) datę urodzenia,

d) obywatelstwo,

e) nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu podróży,

f) numer wizy lub karty pobytu oraz okres ważności tego dokumentu, jeżeli przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

g) dane dotyczące podstawy prawnej pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz przewidywanego sposobu wykorzystania oświadczenia wpisanego do ewidencji oświadczeń,

3) dane dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi:

a) nazwę zawodu, podklasę działalności według klasyfikacji PKD, w której powierza pracę cudzoziemcowi,

b) stanowisko lub rodzaj pracy,

c) miejsce wykonywania pracy,

d) okres lub okresy pracy oznaczone datami,

e) rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy,

f) najniższe wynagrodzenie, jakie może otrzymywać cudzoziemiec, określone stawką godzinową lub miesięczną,

g) wymiar czasu pracy lub liczbę godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu,

4) dane dotyczące pracodawcy użytkownika, jeżeli oświadczenie dotyczy pracy cudzoziemca w charakterze pracownika tymczasowego:

a) nazwę albo imię (imiona) i nazwisko,

b) adres stałego pobytu albo siedziby.

Pamiętać trzeba, że składając oświadczenie do rejestracji, pracodawca powinien również przedstawić dowód dokonania wpłaty kwoty w wysokości 30 zł, oświadczenie o niekaralności, ważny dokument tożsamości, kopię wszystkich wypełnionych stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca lub kopię innego ważnego dokumentu tożsamości cudzoziemca, a jeżeli cudzoziemiec nie przebywa na terytorium RP – kopię stron dokumentu podróży z danymi osobowymi cudzoziemca;

Postępowanie w zakresie oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi

Właściwość organu

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi składa się w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na siedzibę – w przypadku osób prawnych lub miejsce pobytu stałego – w przypadku osób fizycznych, który dokonuje jego wpisu do ewidencji oświadczeń. Warunkiem jest oczywiście posiadanie przez cudzoziemca dokumentu potwierdzającego tytuł pobytowy w Rzeczypospolitej Polskiej, uprawniającego go do wykonywania pracy na jej terytorium.

Powiatowy urząd pracy, wpisując oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń, może określić późniejszy dzień rozpoczęcia pracy, niż określony w oświadczeniu, jednak nie wcześniejszy niż dzień następujący po dniu wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń.

Terminy

W sprawach niewymagających postępowania wyjaśniającego powiatowy urząd pracy wpisuje oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń, bądź też starosta odmawia w drodze decyzji wpisania oświadczenia do ewidencji oświadczeń nie później niż w terminie 7 dni roboczych od dnia otrzymania oświadczenia, a w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego – nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania oświadczenia.

Przesłanki negatywne do dokonania wpisu do ewidencji oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi

Starosta wydaje decyzję ę o odmowie wpisania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń, jeżeli wnioskodawca był karany w związku z powierzeniem pracy cudzoziemcom, tj. dopuścił się przestępstw lub poważnych naruszeń przepisów w zakresie zatrudniania cudzoziemców lub niektórych przepisów Kodeksu Karnego oraz gdy w danym roku kalendarzowym nastąpiło przekroczenie obowiązującego limitu oświadczeń.

Decyzja odmowna może także zostać wydana, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że oświadczenie jest składane dla pozoru, będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż praca deklarowana w oświadczeniu lub podmiot powierzający pracę nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy w szczególności, m.in.: nie posiada środków na pokrycie zobowiązań wynikających z powierzenia pracy, nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy, zalega z odprowadzaniem składek m.in. na ubezpieczenie społeczne bądź zalega z uiszczeniem podatków.

Od negatywnej dla pracodawcy decyzji istnieje możliwość odwołania się od organu drugiej instancji, a więc Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Obowiązki pracodawcy w związku z powierzaniem pracy na podstawie oświadczenia

Należy pamiętać, że pracodawca, którego oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi zostało wpisane do ewidencji oświadczeń, ma obowiązek:

1) poinformować na piśmie powiatowy urząd pracy:

a) o podjęciu pracy przez obcokrajowca najpóźniej w dniu jej rozpoczęcia,

b) niepodjęciu pracy przez obcokrajowca, w terminie 7 dni od daty wskazanej w oświadczeniu, jako dzień rozpoczęcia pracy.

2) zawarcia z cudzoziemcem pisemnej umowy o wykonywanie pracy. Wcześniej powinien  przedstawić mu jej tłumaczenie na zrozumiały dla niego język, przy czym sama umowa musi być zgodna z warunkami określonymi w oświadczeniu,

3) przestrzegania wszystkich obowiązków wynikających z powierzania pracy, takich samych jak w przypadku polskich pracowników. Dotyczy to zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni, w przypadku, gdy dana umowa im podlega, jak na przykład: umowa o pracę, zlecenia czy umowa agencyjna, a także obowiązków związanych z zatrudnieniem cudzoziemca wynikających z innych przepisów, w tym przechowywania kopii jego dokumentu pobytowego. Istotne jest, że w przypadku umowy o pracę cudzoziemiec ma prawo do co najmniej minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w Polsce. W 2021 roku jest to kwota 2800 zł brutto w stosunku miesięcznym, zaś minimalna stawka godzinowa wynosi 18,30 zł brutto, co ma zastosowanie do m.in. umów zlecenia, nie zaś umów o dzieło,

4) przekazać cudzoziemcowi zarejestrowane przez urząd oświadczenie. Na jego podstawie cudzoziemiec może starać się o tytuł pobytowy pozwalający na pracę w Polsce.

Ile czasu można pracować na oświadczeniu?

Pamiętać trzeba, że zarejestrowane oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi uprawnia do wykonywania pracy o charakterze niesezonowym do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, niezależnie od liczby pracodawców powierzających mu pracę na podstawie oświadczenia. Przy zliczaniu okresów wykonywania pracy na podstawie oświadczenia bierze się pod uwagę okresy, na jakie oświadczenie zostało zarejestrowane.

Dbamy o twoją prywatność! Strona www.karta-pobytu.pl wykorzystuje pliki cookie, aby korzystać z serwisu prosimy zaakceptować naszą Politykę prywatności