Jestem obywatelem Białorusi, posiadam Kartę Polaka. Obecnie chciałbym przeprowadzić się do polski i uzyskać kartę pobytu tj. zezwolenie na osiedlenie się. Zapoznałem się jednak z opinią prawną opublikowaną na łamach jednego z serwisów oferujących porady prawne on-line i wynika z niej, iż Karta Polaka nie ma znaczenia dla możliwości uzyskania zezwolenia na osiedlenie się? Czy tak faktycznie jest?
Na łamach naszego serwisu przestrzegaliśmy, już przed korzystaniem z porad prawnych serwisów niespecjalizujących się w zagadnieniach związanych z Ustawą o cudzoziemcach. Powołana przez Pana odpowiedź prawnika oczywiście jest błędna merytorycznie – zresztą jak większość odpowiedzi dotyczących spraw cudzoziemców publikowanych na tym portalu.
Zgodnie z art. 52 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej osoba, której pochodzenie polskie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą, może osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskie na stałe.
Realizacja uprawnienia przewidzianego w art. 52 ust. 5 Konstytucji wymaga drogi administracyjnej. Skoro tak, to procedury administracyjna i sądowadministracyjna jako zawierające powszechne ramy prawidłowości postępowania mogą stać się - przy odpowiednim ich zastosowaniu - substytutem brakującego uregulowania trybu stwierdzania polskiego pochodzenia cudzoziemca, o czym mowa w art. 52 ust. 5 Konstytucji. Skoro brak jest przepisów szczególnych o trybie stwierdzania polskiego pochodzenia, to w ramach ogólnego postępowania administracyjnego o legalizację pobytu cudzoziemca fakt jego polskiego pochodzenia powinien być sprawdzony, przeanalizowany i zweryfikowany w ramach ogólnego postępowania dowodowego.
W świetle zarówno praktyki organów administracyjnych, jak również orzecznictwa sądów wynika, iż w Pana sytuacji może się Pan ubiegać o udzielenia zezwolenia na osiedlenie się, pomimo, iż nie spełnia Pan przesłanek wskazanych w Ustawie o cudzoziemcach. Konstytucja jest najwyższym prawem w Polsce i stoi ponad ustawami.
Na marginesie zaznaczę, iż w projekcie nowej Ustawy o cudzoziemcach polskie pochodzenie wymieniono, wprost jako przesłankę umożliwiającą uzyskanie zezwolenia na osiedlenie się – Ustawa najprawdopodobniej wejdzie w życie z dnia 1 stycznia 2014 roku.
Zgodnie z art. 188 nowej Ustawy o cudzoziemcach zezwolenie na pobyt stały jest udzielane cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli jest osobą polskiego pochodzenia i zamierza osiedlić się na terytorium polski.
Podobnie jak obecnie dla ustalenia polskiego pochodzenia osoby zastosowanie znajdą przepisy Ustawy o repatriacji.
