Dziedziczenie po cudzoziemcu, obcokrajowcu, obywatelu Unii Europejskiej

Kwestie prawa właściwego w zakresie dziedziczenia związanego z więcej niż jednym państwem zostały uregulowane w Ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe. Spadkodawca w testamencie lub w innym rozrządzeniu na wypadek śmierci może poddać sprawę spadkową swojemu prawu ojczystemu, prawu miejsca swojego zamieszkania albo prawu miejsca swojego zwykłego pobytu z chwili dokonania tej czynności lub z chwili swojej śmierci. W razie braku wyboru prawa w sprawie spadkowej właściwe jest prawo ojczyste spadkodawcy z chwili jego śmierci.

 

Co istotne zgodnie z Konwencją dotyczącą kolizji praw w przedmiocie formy rozporządzeń testamentowych rozporządzenie testamentowe jest ważne pod względem formy, jeżeli jest ona zgodna z prawem wewnętrznym:

 

Jeżeli prawo, które powinno być zastosowane ze względu na obywatelstwo, stanowi system nie zunifikowany, to dla celów niniejszej konwencji stosuje się prawo wskazane przez normy obowiązujące w tym systemie, a w braku takich norm, to z praw wchodzących w skład tego systemu, z którym spadkodawca był najbardziej związany.

 

[wazne]Ocena, czy spadkodawca miał miejsce zamieszkania w określonym miejscu, podlega prawu tego miejsca.[/wazne]

 

Natomiast zgodnie z art. 1108 Kodeksu postępowania cywilnego do jurysdykcji krajowej należą sprawy spadkowe, jeżeli spadkodawca w chwili śmierci był obywatelem polskim lub miał miejsce zamieszkania bądź miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej. Ustalenie istnienia jurysdykcji krajowej w sprawach spadkowych wymaga ustalenia, że spadkodawca będący cudzoziemcem miał w chwili śmierci miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w Polsce.

 

Przy wykładni tego przepisu należy mieć na uwadze, że nie wymaga on ustalenia, iż zgon cudzoziemca nastąpił w Polsce. Jurysdykcja krajowa na podstawie omawianego przepisu istnieje także wówczas, gdy zgon nastąpił za granicą, byleby tylko można było ustalić, że w chwili zgonu cudzoziemiec, przebywając za granicą, zachował miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu Polsce.

 

W chwili obecne powinna więc Pani wystąpić do sądu spadku z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. Zgodnie z art. 628 Kodeksu cywilnego sądem spadku jest sąd rejonowy właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.

 

Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi.  Do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku powinna Pani dołączyć następujące dokumenty:

 

Po uprawomocnieniu się postanowienia stwierdzającego nabycie spadku należy wystąpić z wnioskiem o jego wydanie wraz z klauzulą prawomocności. Przedmiotowemu postanowieniu następnie należy nadać apostille w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W ten sposób przygotowane dokumenty powinny być honorowane przez bank holenderski.