W ostatnich latach można zaobserwować znaczny wzrost atrakcyjności polskiego rynku pracy wśród cudzoziemców, zwłaszcza zza wschodniej granicy. W poszukiwaniu perspektyw na godniejszy zarobek, tłumnie przybywający do Polski obcokrajowcy muszą mierzyć się z gęstwiną przepisów administracyjnych dotyczących legalizacji ich pobytu i pracy. Niedopełnienie obowiązków wynikających z ustaw może doprowadzić nie tylko do zobowiązania cudzoziemca do wyjazdu z Polski, ale również przymusowego wykonania takiej decyzji.
W jakich przypadkach cudzoziemiec jest zobowiązany do powrotu?
Sytuacje, w których cudzoziemcowi wydawana jest decyzja o zobowiązaniu do powrotu, reguluje art. 302 ustawy o cudzoziemcach zawierający obszerną listę przypadków, kiedy cudzoziemiec musi opuścić terytorium Polski.
Należą do nich następujące sytuacje:
Organy wydające decyzję o deportacji nie mają w tym zakresie dowolności - brzmienie art. 302 ustawy o cudzoziemcach powoduje, że nie ma żadnych odstępstw od wydania decyzji zobowiązującej cudzoziemca do powrotu w przypadku zaistnienia jednej z wymienionych sytuacji. Potwierdza to również orzecznictwo sądów administracyjnych podkreślające, że organy mają pewną dowolność jedynie w ustalaniu terminów na opuszczenie kraju. Bez znaczenia pozostaje również świadomość cudzoziemca co do przesłanek uzasadniających decyzję o deportacji (wyrok WSA z 2 października 2017 r., IV SA/Wa 1378/17), jednakże wydanie tego rodzaju decyzji musi być każdorazowo poprzedzone zbadaniem indywidualnej sytuacji cudzoziemca.
Przymusowe zobowiązanie cudzoziemca do powrotu - kiedy?
Choć zasadniczo cudzoziemiec otrzymuje decyzję o zobowiązaniu do powrotu i ma możliwość opuścić kraj w sposób dobrowolny, zdarzają się sytuacje, kiedy decyzja o zobowiązaniu do powrotu podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Zdarza się tak, kiedy:
Przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu do powrotu polega na doprowadzeniu cudzoziemca przez Straż Graniczną do granicy (albo portu lotniczego czy morskiego) państwa, do którego wrócić ma cudzoziemiec.
Jaki jest termin na opuszczenie Polski?
W decyzji zobowiązującej cudzoziemca do powrotu zwykle określa się termin dobrowolnego opuszczenia Polski; wynosi on zazwyczaj od 15 do 30 dni i jest liczony od dnia doręczenia decyzji.
Istnieją jednak sytuacje, w których terminu dobrowolnego opuszczenia Polski nie wskazuje się, np. jeśli istnieje obawa ucieczki cudzoziemca albo wymagają tego względy obronności. W tym drugim przypadku decyzja o zobowiązaniu do powrotu podlega natychmiastowemu wykonaniu.
Termin na dobrowolne opuszczenie Polski może być przedłużony, nie dłużej niż na jeden rok, w kilku przypadkach:
Właściwy organ może w powyższych sytuacjach przedłużyć termin na opuszczenie kraju samodzielnie lub na wniosek cudzoziemca już po wydaniu decyzji.
Zobowiązanie do powrotu a koronawirus
Wyjątkowa rzeczywistość na świecie spowodowała, że w związku z obecną sytuacją epidemiologiczną, przedłużeniu uległy nie tylko legalne pobyty cudzoziemców czy ich karty pobytu, ale przesunięto również terminy na opuszczenie przez nich kraju w przypadku wydania decyzji zobowiązującej ich do powrotu, jeśli terminy te przypadłyby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Tak, jak w przypadku pozostałych rozwiązań zawartych w tarczy antykryzysowej, terminy na opuszczenie kraju upłyną 30-go dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii.
Należy jednak pamiętać, że w “normalnych” warunkach, nawet jeśli cudzoziemiec został wprowadzony w błąd co do legalności swojego zatrudnienia przez pracodawcę (np. wbrew zapewnieniom pracodawcy nie zostało dla niego wydane zezwolenie na pracę) albo jeśli osobą wyłącznie winną uchybieniu przepisom związanym z legalnością zatrudnienia cudzoziemca jest jego pracodawca, konsekwencje w postaci deportacji może ponieść cudzoziemiec.
Janka
Odpowiedź na nurtujące mnie pytanie otrzymałam bardzo szybko. Nawet po wysłaniu pytania uzupełniającego. Odpowiedź w pełni mnie usatysfakcjonowała. Była konkretna i profesjonalna, poparta przepisami prawa. Jeżeli będę miała w przyszłości jakieś problemy prawne, to chętnie skorzystam z tego portalu.
Anna G
Polecam wszystkim !!!! . Fantastyczna obsługa, szybka i fachowa . Dziękuję Panie Dariuszu z całego serca w imieniu swoim i męża . Życzę wszystkiego dobrego . Anna Fatah G
Olena
Odpowiedź na moje pytanie była w 100% wyczerpująca. Bardzo podoba mi się to,, że jeśli nasunie się jeszcze jakieś dodatkowe pytanie, można je zadać bez dodatkowych opłat. Na pewno będę korzystała z tego serwisu w każdym przypadku, gdy czegoś nie będę wiedziała. Poza tym odpowiedzi udzielane są bardzo szybko.
Agnieszka
Jesteście najlepszym serwisem prawnym w sieci. Wiem co mówię, bo korzystałam już ze wszystkich największych serwisów tego typu i kilku stacjonarnych kancelarii. Odpowiedź udzielona przez Waszego prawnika była najbardziej kompleksowa. Cieszę się, iż w końcu powstało biuro prawne specjalizujące się w sprawach związanych z cudzoziemcami.
Władysław
Chcę wyrazić wdzięczność Panu z powodu skutecznego rozwiązania w sprawie uzyskania karty pobytu. Mimo tego że sprawa rozpatrywała się w Krakowie nie zaszkodziło to załatwić wszystko jak najlepiej. Sprawa została prowadzona przez Pana od początku do końca i nie wymogła właśnie od nas dużych nerwów i wysiłków. A więc zdecydowaliśmy się przedłużyć naszą umowę i mamy nadzieję w końcu za pomocą Pana otrzymać obywatelstwo. Bardzo dziękujemy za współprace.