Pobyt nielegalnyPobyt humanitarny

Pobyt humanitarny

W artykule o pobycie humanitarnym w Polsce odkryj, jak procedury i zgodę na pobyt z powodów humanitarnych zmieniają życie. Poznaj warunki i korzyści wynikające z uzyskania statusu humanitarnego, a także dowiedz się, jakie wyzwania i możliwości stoją przed osobami, które szukają schronienia i ochrony w Polsce w obliczu sytuacji kryzysowych. To opowieść o nadziei, solidarności i praktycznych krokach w kierunku lepszej przyszłości.

pobyt humanitarny, prawa człowieka

Pobyt humanitarny to forma ochrony międzynarodowej, która może być udzielona osobom, które nie kwalifikują się do statusu uchodźcy, ale jednocześnie nie mogą powrócić do swojego kraju gdyż zagrożone byłoby jego prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego lub Cudzoziemiec mógłby zostać poddany torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, lub mógłby być zmuszony do pracy, lub mógłby być pozbawiony prawa do rzetelnego procesu sądowego albo być ukarany bez podstawy prawnej, lub naruszałoby jego prawo do życia rodzinnego lub prywatnego, w rozumieniu przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., lub naruszałoby prawa dziecka, określone w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., w stopniu istotnie zagrażającym jego rozwojowi psychofizycznemu. W niniejszym artykule omówimy najważniejsze aspekty związane z pobytem humanitarnym.

Należy pamiętać, iż postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu czy też udzielenia zezwolenia na pobyt z względów humanitarnych są postępowaniami nad wyraz skomplikowanymi, zaś organy nie zbyt chętnie udzielają tego typu zezwoleń. W celu zwiększenia szans na uzyskania zezwolenia na pobyt humanitarny zachęcamy do zwrócenia się o pomoc do naszego biura.

Wniosek o pobyt humanitarny: Jak złożyć wniosek?

Co do zasady uzyskanie zezwolenia na pobyt humanitarny nie wymaga złożenia odrębnego wniosku. Co do zasady Komendant Placówki Straży Granicznej w postępowaniu o zobowiązaniu cudzoziemca do powroty bada czy nie zostały spełnione przesłanki do udzielenia zezwolenia na pobyt humanitarny. Natomiast jeżeli okoliczność uzasadniająca udzielenie zezwolenia na pobyt humanitarny wyszła na jaw po wydaniu decyzji w przedmiocie zobowiązania cudzoziemca do powrotu należy o tym fakcie zawiadomić Komendanta Placówki Straży Granicznej który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu i winien on z urzędu wszcząć postępowanie w sprawie udzielenie zezwolenia na pobyt humanitarny.

Warto zwrócić uwagę, iż w orzecznictwie dopuszcza się również wszczęcie postępowania w sprawie udzielenie zezwolenia na pobyt humanitarny na wniosek samego Cudzoziemca. Jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 kwietnia 2023 roku w sprawie o sygnaturze II OSK 1374/22 “ustawodawca ukształtował powyższe postępowanie jako “wszczynane z urzędu”, jednakże nie można przyjąć, że osoba uprawniona nie może skutecznie domagać się wszczęcia postępowania w tym trybie. Stąd, dla zapewnienia gwarancji ochrony praw przewidzianej m.in. przepisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej, art. 356 ust. 2 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach powinien być wykładany w taki sposób, że właściwy organ ma obowiązek wszcząć postępowanie o udzielenie zgody na pobyt ze względów humanitarnych także wówczas, gdy to cudzoziemiec wystąpi z żądaniem jego wszczęcia i powoła się na nowe okoliczności, o których mowa w tym przepisie. Cudzoziemiec ma wówczas gwarancję, że działanie bądź ewentualna bezczynność organu w tym zakresie będzie mogła być przedmiotem kontroli sądów administracyjnych.”

Termin rozpoznanie wniosku o udzielenie zezwolenia

Postępowanie w sprawie udzielenia zgody na pobyt z względów humanitarnych jest postępowaniem administracyjnym i winno zostać ukończone w terminach wskazanych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Organ administracji w przypadku zaistnienia konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego obowiązany jest do wydania decyzji w ciągu miesiąca od wszczęcia postępowania. Zgodnie z treścią art. 57 § 3 KPA terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca.

Szczególnie skomplikowany charakter sprawy. W art. 35 § 3 KPA założono możliwość, że sprawa przedstawiona organowi do załatwienia może okazać się zbyt kompleksowa i zawiła, aby mógł on wydać rozstrzygnięcie w podstawowym terminie 1 miesiąca. W takiej sytuacji organ ma prawo do przedłużenia terminu jej załatwienia do 2 miesięcy od daty wszczęcia postępowania. Warto podnieść, że ustawodawca nie wskazuje, jakie sprawy należy uznać za szczególnie skomplikowane. Zatem zakwalifikowanie sprawy jako wymagającej prowadzenia dłuższego postępowania wyjaśniającego należy uznać za dyskrecjonalne uprawnienie tego organu. Nie jest wymagane również dokonanie jakiejkolwiek czynności formalnej związanej z przedłużeniem terminu podstawowego.y

Pobyt humanitarny a pobyt stały

Warto pamiętać, iż uzyskanie zezwolenia na pobyt z względów humanitarnych otwiera drogę Cudzoziemcowi do uzyskania w przyszłości zezwolenia na pobyt stały a następnie uzyskanie obywatelstwa polskiego. Zgodnie bowiem z art. 195 Ustawy o cudzoziemcach zezwolenia na pobyt stały udziela się cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek, jeżeli m.in bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 5 lat w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy, udzieleniem ochrony uzupełniającej lub na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

Podsumowanie

W artykule omówiliśmy różne aspekty związane z pobytem humanitarnym, takie jak wniosek o pobyt humanitarny, zezwolenie na pobyt humanitarny, decyzja o pobycie humanitarnym, wiza humanitarna, legalizacja pobytu, zgoda na pobyt humanitarny, ochrona przed wydaleniem, karta pobytu, ochrona czasowa i międzynarodowa, ochrona praw człowieka w kontekście pobytu humanitarnego oraz ochrona uzupełniająca.

Omówiliśmy również, jak złożyć wniosek o pobyt humanitarny, kiedy jest udzielane zezwolenie na pobyt humanitarny, co dalej po decyzji o pobycie humanitarnym, czy wymagana jest wiza humanitarna, jakie są procedury legalizacji pobytu, kiedy jest wydawana zgoda na pobyt humanitarny, jakie są prawa ochrony przed wydaleniem, czy wymagana jest karta pobytu, jakie są różnice między ochroną czasową i międzynarodową, jakie są aspekty ochrony praw człowieka w kontekście pobytu humanitarnego.

Artykuł ten dostarcza kompleksowych informacji na temat pobytu humanitarnego, które mogą być przydatne zarówno dla osób początkujących, jak i zaawansowanych w tej tematyce. Przedstawione informacje są oparte na neutralnych i rzetelnych źródłach, a zawarte w nich przykłady i argumenty mają na celu ułatwienie zrozumienia omawianych zagadnień.

Komentarze do wpisu

  1. Dariusz Kostyra Pisze:

    Tak może Pan złożyć stosowny wniosek w Placówce Straży Granicznej, która wydała decyzję o zobowiązaniu Pana do powrotu. Ustawodawca przewidział możliwość odrębnego zbadania przesłanek udzielenia zgody na pobyt humanitarny (i zgody na pobyt tolerowany), ale tylko gdy ujawnią się one już po ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy zobowiązania do powrotu. Jak wskazuje się w piśmiennictwie (J. Chlebny (red.), Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, Warszawa 2020, str. 728) okolicznością, która wychodzi na jaw może być np. gwałtowne pogorszenie się sytuacji w kraju pochodzenia cudzoziemca spowodowane wybuchem wojny, gwałtownym pogorszeniem się stanu zdrowia cudzoziemca, który może wiązać się z niedopuszczalnością powrotu, zawarciem przez cudzoziemca małżeństwa, istotnego z punktu widzenia prawa do poszanowania życia rodzinnego, czy narodziny jego dziecka. Należy przy tym zaznaczyć, że organ korzysta z pewnego marginesu swobody ocennej, co do tego jakie okoliczności są w tym kontekście istotne na tyle, że powodują konieczność wszczęcia odrębnego postępowania.Wprawdzie ustawodawca ukształtował to postępowanie jako "wszczynane z urzędu", jednakże w świetle poglądów głoszonych w orzecznictwie sądowym nie można przyjąć, że cudzoziemiec nie może skutecznie domagać się wszczęcia postępowania w tym trybie. Z aktualnego i jednolitego w zasadzie orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącego art. 356 ust. 2 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach wynika, że skoro organ administracji publicznej ma obowiązek wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, gdy po wydaniu ostatecznej decyzji o zobowiązaniu do powrotu wyjdą na jaw okoliczności, o których mowa w art. 348 ustawy o cudzoziemcach, to tym bardziej właściwy organ ma obowiązek wszcząć takie postępowanie, gdy zażąda tego cudzoziemiec, twierdząc, że takie okoliczności zachodzą (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2020 r., sygn. akt II OSK 3679/19, LEX nr 3280306, z dnia 16 marca 2021 r., sygn. akt II OSK 1619/20, z dnia 7 czerwca 2022 r., sygn. akt II OSK 2500/21, LEX nr 3209300 czy z dnia 21 czerwca 2022 r., sygn. akt II OSK 1519/21, LEX nr 3398570).

  2. Patel Pisze:

    Jakiś czas temu otrzymałem decyzję o zobowiązaniu do powrotu. Decyzja do dnia dzisiejszego nie została wykonana. Czy mogę złożyć wniosek o udzielenie mi zezwolenia na pobyt humanitarny ?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Artykuły z tej kategorii

Masz pytania? Zapytaj prawnika.