Wbrew pozorom, cudzoziemcy przyjeżdżają do Polski nie tylko w celu podjęcia pracy, ale także bardzo często, otwierają własne firmy w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Wiąże się to z koniecznością spełnienia przez nich szeregu wymogów wynikających z obowiązujących przepisów prawa oraz przeprowadzenia odpowiednich formalności. Jaka jest procedura uzyskiwania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców w celu wykonywania działalności gospodarczej oraz jakie przepisy prawa regulują to zagadnienie, opisuje niniejszy artykuł.

Przesłanki prawne wydawania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Kwestie związane z wydawaniem zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców w celu wykonywania działalności gospodarczej reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późn. zm.). Zgodnie z art. 142 w/w aktu prawnego – zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów, które na nim obowiązują w tym zakresie. Jednocześnie jednak spełnione muszą być następujące warunki, gdzie cudzoziemiec musi posiadać:

ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, przy czym wysokość miesięcznego dochodu jaki uzyskuje, powinna być wyższa niż wysokość dochodu uprawniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu,
zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych.

Poza tym cudzoziemiec musi mieć zapewnione na terytorium naszego kraju miejsce zamieszkania, zaś podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w województwie, w którym ma on siedzibę lub miejsce zamieszkania, w roku poprzedzającym złożenie wniosku. Jego wysokość jest ogłaszana przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do końca IV kwartału każdego roku, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w drodze obwieszczenia. Podmiot taki może też wykazać się zatrudnianiem na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej przez okres 1 roku poprzedzającego złożenie wniosku, co najmniej 2 pracowników będących obywatelami polskimi lub cudzoziemcami, którzy spełniają jeden z następujących warunków, gdzie cudzoziemiec musi posiadać:

posiadają status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,
udzielono im ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej,
posiadają zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,
posiadają zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej,
posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych,
posiadają zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej,
korzystają z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej,
posiadają ważne zaświadczenie wydane prze Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, uprawniające do wykonywania pracy na terytorium RP,
jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej,
jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

Zamiennie, podmiot który prowadzi działalność gospodarczą, zobowiązany jest do wykazania, że posiada środki pozwalające na spełnienie w przyszłości warunków opisanych powyżej lub prowadzi działania pozwalające na spełnienie w przyszłości tych warunków, w szczególności przyczyniające się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy. Przedmiotowe wymogi stosuje się również do utworzonej przez cudzoziemca spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo do spółki, do której cudzoziemiec przystąpił lub której udziały lub akcje objął lub nabył.

Zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się także temu cudzoziemcowi, którego celem pobytu w Polsce jest wykonywanie pracy poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, którą utworzył lub której udziały lub akcje objął lub nabył. Dotyczy to także obcokrajowców, których zamiarem jest prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza, lub działanie w charakterze prokurenta. Każda z tych kategorii obcokrajowców musi jednocześnie posiadać ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych, a także zapewnione na terytorium naszego kraju miejsce zamieszkania.

Procedura udzielania zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Wniosek

Zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemcowi udziela się na jego wniosek, złożony nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on wymogi określone ze względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadniają jego pobyt na terytorium Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Zezwolenie obejmuje czasookres niezbędny do realizacji celu pobytu obcokrajowca w Polsce, nie może on jednak być dłuższy jednak niż 3 lata. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby zainteresowany, po upływie wskazanego powyżej okresu, ubiegał się o uzyskanie kolejnych zezwoleń (art. 98 ustawy o cudzoziemcach).

Sam wniosek, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, a który znaleźć można na stronach internetowych urzędów wojewódzkich, składa się u wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, a który udziela zezwolenia bądź odmawia tego, wydając decyzję administracyjną, w terminie przynajmniej miesiąca od wszczęcia postępowania w tej sprawie. W niej samej określa się okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy.

Do formularza wniosku, cudzoziemiec, od którego pobiera się także odciski linii papilarnych, obowiązany jest załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał musi zostać przedstawiony do wglądu), a ponadto cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ustawy o cudzoziemcach).

W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość. W razie braku któregokolwiek z w/w. dokumentów, cudzoziemiec zostanie wezwany do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od doręczenia wezwania w tym przedmiocie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Skutki prawne udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Status cudzoziemca po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy

Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy został złożony w przepisanym prawem terminie oraz w trakcie legalnego pobytu cudzoziemca i wniosek ten nie zawierał braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wojewoda zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy stanie się ostateczna (art. 108 ustawy o cudzoziemcach).

Status cudzoziemca po udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemcowi, który uzyskał zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Polski, wydawana jest z urzędu przez wojewodę karta pobytu. Potwierdza ona tożsamość obcokrajowca podczas jego pobytu na terytorium naszego kraju oraz uprawnia go, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy.

Obowiązki cudzoziemca po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemiec, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, ma obowiązek zawiadomić wojewodę, który udzielił tego zezwolenia, w terminie 15 dni roboczych, o ustaniu przyczyny udzielenia zezwolenia. Jeżeli zezwolenia na pobyt czasowy udzielił Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców w drugiej instancji, przedmiotowe zawiadomienie kieruje się do wojewody, który orzekał w sprawie udzielenia tego zezwolenia w pierwszej instancji (art. 113 ustawy o cudzoziemcach). Uchybienie temu obowiązkowi może skutkować odmową udzielenia kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy, jeżeli wniosek o udzielenie kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy złożył przed upływem roku od upływu okresu ważności poprzedniego zezwolenia.

Uprawnienia cudzoziemca w zakresie wykonywania pracy

Zezwolenie na pobyt czasowy dla cudzoziemca, który wykonuje pracę poprzez pełnienie funkcji w zarządzie spółki z.o.o. lub spółki akcyjnej, której akcje lub udziały cudzoziemiec posiada, prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza, lub działanie w charakterze prokurenta uprawnia go jednocześnie do wykonywania pracy w tym właśnie charakterze. Jednakże podjęcie jakiejkolwiek innej pracy wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia na pracę.

Umieszczenie stempla w paszporcie cudzoziemca, wiąże się z nabyciem przez niego ściśle określonych uprawnień. Odbywa się to w ramach postępowania o uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy lub stały na terytorium Polski.

Co to jest stempel w paszporcie cudzoziemca?

Stempel w paszporcie cudzoziemca jest częścią procedury prowadzonej w ramach uzyskania przez niego zezwolenia na pobyt czasowy lub stały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Stosuje się go także w postępowaniu o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej, a także o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Z uwagi na najczęstsze występowanie, w niniejszym artykule skupię się jedynie na dwóch pierwszych procedurach, a więc dotyczących pobytu czasowego oraz pobytu stałego.

Jest on potwierdzeniem złożenia przez cudzoziemca wniosku o udzielenie wyżej wymienionych pobytów w naszym kraju.

Wzór stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy (Dz. U. poz. 566 z późn. zm.) , załącznik nr 2.

Z kolei wzór stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, pobyt rezydenta długoterminowego UE określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały (Dz. U. poz. 568), załącznik nr 2.

Zezwolenie na pobyt czasowy

Jedną z najbardziej rozpowszechnionych form legalnego przebywania cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uzyskanie przez nich zezwolenia na pobyt czasowy.

Przebieg procedury udzielania cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy

Kwestie związane z wydawaniem zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2021 r., poz. 2354 z późn. zm.).

Warunkiem uzyskania przez obcokrajowca zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Polski jest złożenie wniosku, którego formularz, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, można pobrać ze strony internetowej urzędów wojewódzkich. Należy do niego załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał powinien zostać przedstawiony do wglądu), cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ustawy o cudzoziemcach). Konieczne jest także pobranie od wnioskodawcy odcisków linii papilarnych.

Organem właściwym do rozpatrzenia wniosku jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, który w drodze decyzji administracyjnej udziela takiego zezwolenia bądź nie, wskazując jednocześnie okres jego obowiązywania.

Jeżeli wnioskodawca nie zgadza się z wydaną w sprawie decyzją, wówczas w terminie 14 dni od daty jej doręczenia, może wnieść odwołanie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, dokonując tego za pośrednictwem organu pierwszej instancji.

Wydane w danej sprawie zezwolenie na pobyt czasowy wygasa z mocy samego prawa, z dniem uzyskania przez cudzoziemca kolejnego zezwolenia tego rodzaju, zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskie lub obywatelstwa polskiego.

Zezwolenie na pobyt stały

Cudzoziemiec może także występować udzielenie zgody na pobyt stały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przebieg procedury udzielania cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały

Procedura jego uzyskania jest zbliżona do tej, która obowiązuje przy zezwoleniu na pobyt czasowy.

Cudzoziemiec składa wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały osobiście, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ma on również postać specjalnego formularza i rozpatrywany jest przez wojewodę. Od cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na pobyt stały pobiera się odciski linii papilarnych.

Kiedy umieszcza się stempel w paszporcie cudzoziemca?

Odcisk stempla umieszcza się w paszporcie cudzoziemca w ramach procedury ubiegania się przez niego o pobyt czasowy lub pobyt stały na terytorium Polski.

Umieszcza go wojewoda rozpoznający taką sprawę. Procedurę tą regulują przepisy art. 108 oraz art. 206 ustawy o cudzoziemcach. Pierwszy z nich dotyczy zezwolenia na pobyt czasowy, zaś drugi – zezwolenia na pobyt stały.

Zgodnie z nimi – jeżeli termin na złożenie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy został zachowany i wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wówczas wojewoda umieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy lub stały.

Co daje stempel w paszporcie cudzoziemca, czyli jakie są skutki prawne umieszczenia stempla w paszporcie cudzoziemca?

Umieszczenie przedmiotowego stempla w paszporcie cudzoziemca, powoduje zmianę jego statusu na terytorium naszego kraju. Od tej chwili bowiem pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy lub stały stanie się ostateczna.

Zasady tej nie stosuje się jedynie w razie zawieszenia postępowania w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy na wniosek strony.

Reasumując – po złożeniu przedmiotowego wniosku stampila w paszporcie jest potwierdzeniem posiadania legalnego pobytu na terytorium RP.

Czy cudzoziemcy mogą na tej podstawie przekraczać granicę?

W przypadku konieczności wyjazdu z Polski stempel umożliwia również wyjazd z terytorium RP przed zakończeniem postępowania o udzielenie zgody na pobyt czasowy lub pobyt stały cudzoziemca.

Nie upoważnia ona natomiast cudzoziemca do ponownego wjazdu na terytorium RP ani podróżowania w ramach strefy Schegnen.

Nie jest ona wizą, co oznacza, że cudzoziemiec będzie musiał uzyskać wizę lub skorzystać z ruchu bezwizowego, aby ponownie wjechać do Polski.

Należy pamiętać, że przy ponownym wjeździe na terytorium państw obszaru Schengen, w tym Polski na pobyt krótkoterminowy, należy każdorazowo wliczać przy obliczeniu limitu dozwolonego pobytu krótkoterminowego wynoszącego maksymalnie 90 dni w każdym okresie 180 dni wstecz, wszystkie pobyty na wizach typu C, na paszporcie biometrycznym w ruchu bezwizowym oraz na tzw. stampili Wojewody.

Do prawidłowego obliczenia długości pobytu na terytorium Polski nie uwzględnia się okresów pobytu dozwolonych na mocy zezwolenia na pobyt długoterminowy, a więc karty pobytu lub wizy długoterminowej, czyli typu D. Oba rodzaje tych pobytów. tj. krótko i długoterminowy – nie sumują się.

Powyższe wynika z faktu, że zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu Granicznego Schengen (art. 6 ust. 2) za datę wjazdu uważa się pierwszy dzień pobytu na terytorium państw członkowskich, a datę wyjazdu liczy się jako ostatni dzień pobytu na terytorium państw członkowskich. W obliczeniach długości pobytu krótkoterminowego, na terytorium państw członkowskich nie uwzględnia się wyłącznie okresów pobytu dozwolonych na mocy zezwolenia na pobyt lub wizy długoterminowej.

Podkreślić trzeba, że jeżeli dotychczasowy pobyt w Polsce, łącznie na wizie typu C, stemplu Wojewody oraz paszporcie biometrycznym w ruchu bezwizowym przekroczył 90 dni w okresie 180 dni wstecz, ponowny wjazd na terytorium RP może nastąpić wyłącznie karcie pobytu lub na podstawie polskiej wizy długoterminowe typu D.

WZÓR stempla potwierdzającego złożenie wniosku:

– o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy (Dz. U. poz. 566 z późn. zm.) , załącznik nr 2,

-o udzielenie zezwolenia na pobyt stały UE określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 kwietnia 2014 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały (Dz. U. poz. 568), załącznik nr 2,

W bardzo wielu przypadkach w trakcie postępowania o wydanie karty pobytu dla cudzoziemca następuje zmiana pracodawcy u którego ten wykonywał pracę. Polskie prawo przewiduje w takim wypadku procedurę, która umożliwia uregulowanie takiej sytuacji pod względem prawnym.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Jedną z najbardziej rozpowszechnionych form legalnego przebywania cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uzyskanie przez nich zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Kwestie związane z wydawaniem przedmiotowych zezwoleń reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (j.t. Dz. U. z 2020 r., poz. 35 z późn. zm.). Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być udzielone, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy oraz spełnione są łącznie następujące warunki:

cudzoziemiec posiada ubezpieczenie zdrowotne lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Polski,
podmiot powierzający wykonywanie pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy,
wynagrodzenie, które jest wskazane przez podmiot powierzający wykonywanie pracy nie jest niższe niż wynagrodzenie pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku,
wysokość miesięcznego wynagrodzenia, nie jest niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca,

Zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udziela się także wówczas, gdy celem pobytu cudzoziemca na terytorium Polski jest wykonywanie pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki, a cudzoziemiec posiada kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania pracy w tym zawodzie i spełnione są łącznie opisane powyżej warunki, dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego oraz wynagrodzenia.

Warunku dotyczącego konieczności zaspokojenia przez polskiego pracodawcę braków kadrowych nie stosuje się m.in. w przypadku, gdy cudzoziemiec bezpośrednio przed złożeniem wniosku posiadał lub posiada zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy i pracę u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku bądź w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku przebywał on legalnie i nieprzerwanie na terytorium Polski.

Procedura uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę

Warunkiem uzyskania przez obcokrajowca zezwolenia na pobyt czasowy i pracę na terytorium Polski jest złożenie wniosku (w 2 egzemplarzach), którego formularz, wg wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych, można pobrać ze strony internetowej urzędów wojewódzkich. Należy do niego załączyć kserokopię ważnego dokumentu podróży (oryginał powinien zostać przedstawiony do wglądu), cztery aktualne fotografie oraz dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Do wniosku konieczne jest dołączenie informacji starosty właściwego ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca (jeśli jest ona wymagana) wraz z dokumentami potwierdzającymi spełnianie wymagań pracodawcy określonych w załączanej informacji starosty. W dokumencie tym określona jest liczba osób, wpisanych w rejestr osób bezrobotnych i poszukujących pracy, które spełniają warunki wymagane na danym stanowisku. Aby uzyskać zezwolenie na zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, pracodawca musi wykazać, że nie może zaspokoić swoich potrzeb kadrowych w oparciu o przedmiotowe rejestry. Warunki pracy określone w informacji starosty tj. rodzaj umowy, wysokość wynagrodzenia, wymiar czasu pracy i stanowisko muszą pokrywać się z warunkami określonymi przez pracodawcę we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę lub w załączniku nr 1 do wniosku. Informacja starosty nie może być wydana wcześniej niż 180 dni przed złożeniem wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Dokument ten składa się wyłącznie w oryginale. Niezbędne jest także pobranie od wnioskodawcy odcisków linii papilarnych. Dodać trzeba, że cudzoziemiec musi wypełnić oraz złożyć załącznik nr 1 do wniosku o udzielenie zezwolenia cudzoziemcowi na pobyt czasowy. Znajdują się w nim m.in. informacje na temat podmiotu powierzającego mu pracę, a więc polskiego pracodawcy. Organem właściwym do rozpatrzenia wniosku jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, który w drodze decyzji administracyjnej udziela takiego zezwolenia bądź też go odmawia. Podkreślić trzeba, iż status cudzoziemca zmienia się już w chwili złożenia przedmiotowego wniosku, albowiem wówczas wojewoda zamieszcza w jego dokumencie podróży specjalny odcisk stempla, który potwierdza ten fakt. Pobyt cudzoziemca uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę stanie się ostateczna. W decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, poza okresem ważności tego zezwolenia, wskazuje się:

Karta pobytu

Cudzoziemcowi, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy i pracę wydaje się kartę pobytu. Jest ona dokumentem, który w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu w Polsce. Wraz z ważnym dokumentem podróży na przykład paszportem zagranicznym uprawnia ona do wielokrotnego przekraczania granicy polskiej bez konieczności posiadania wizy, a także do wjazdu do innych państw strefy Schengen i pobytu na ich terytorium przez okres nieprzekraczający 90 dni w okresie 180 dni.

Zmiana pracodawcy a zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Do zmiany pracodawcy w kontekście zezwolenia na pobyt czasowy i pracę może dojść w dwojakiej sytuacji:

gdy postępowanie administracyjne w przedmiocie jego udzielenia jeszcze się toczy,
gdy postępowanie administracyjne w przedmiocie jego udzielenia zostało już zakończone i cudzoziemiec otrzymał decyzję wojewody o udzieleniu zezwolenia.

Zmiana pracodawcy w czasie postępowania o wydanie karty pobytu

Jeżeli do zmiany pracodawcy dojdzie w czasie postępowania o wydanie karty pobytu, wówczas wnioskodawca zobowiązany jest podjąć jedynie czynności aktualizacyjne. W takiej sytuacji konieczne będzie przedłożenie do akt sprawy prowadzonej przez właściwego wojewodę dokumentów dotyczących nowego pracodawcy oraz warunków zatrudnienia. Sprowadza się to przede wszystkim do aktualizacji załącznika nr 1 do złożonego już wniosku, a więc przedłożenia nowego wydruku oraz dokumentów potwierdzających uprawnienia osoby, która się pod nim podpisała. Nie można zapomnieć również o przedłożeniu dokumentów wynikających ze zmiany treści załącznika nr 1, na przykład nowej informacji starosty.

Zmiana pracodawcy po zakończeniu postępowania o wydanie karty pobytu

Uzyskane przez cudzoziemca zezwolenie na pobyt czasowy i pracę może być w każdym czasie, na jego wniosek, zmienione przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca, jeżeli:

cudzoziemiec zamierza wykonywać pracę u innego pracodawcy użytkownika,
zmianie ulega stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma wykonywać pracę,
obniżone ma zostać wynagrodzenie w odniesieniu do kwoty wskazanej w decyzji,
zmianie ulega wymiar czasu pracy,
zmienia się rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.

Zaznaczyć jednak trzeba, że niedopuszczalna jest zmiana okresu ważności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Musisz wiedzieć, że stroną postępowania w sprawie zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest wyłącznie cudzoziemiec. Wniosek o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę cudzoziemiec składa na formularzu urzędowym, według wzoru określonego przez Ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Kiedy nie trzeba zmieniać zezwolenia?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zmiany lub wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę nie wymaga:

zmiana siedziby lub miejsca zamieszkania, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi,
przejęcie pracodawcy lub jego części przez innego pracodawcę,
przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę,
zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę,
zmiana nazwy stanowiska, na jakim cudzoziemiec wykonuje pracę, przy jednoczesnym zachowaniu zakresu jego obowiązków,
zwiększenie wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia.

Wbrew pozorom, cudzoziemcy przyjeżdżają do naszego kraju nie tylko w celu podjęcia pracy, ale także bardzo często, otwierają własne firmy w celu prowadzenia działalności gospodarczej.

Wiąże się to z koniecznością spełnienia przez nich szeregu wymogów wynikających z obowiązujących przepisów prawa oraz przeprowadzenia odpowiednich formalności.

Jaka jest procedura uzyskiwania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców w celu wykonywania działalności gospodarczej oraz jakie przepisy prawa regulują to zagadnienie, opisuje niniejszy artykuł.

Przesłanki prawne wydawania zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Zgodnie z art. 142 w/w aktu prawnego – zezwolenia na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie przepisów, które na nim obowiązują w tym zakresie. Jednocześnie jednak spełnione muszą być następujące warunki:

1) cudzoziemiec musi posiadać:

a) ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, przy czym wysokość miesięcznego dochodu jaki uzyskuje, powinna być wyższa niż wysokość dochodu uprawniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, w odniesieniu do cudzoziemca oraz każdego członka rodziny pozostającego na jego utrzymaniu,

c) zgodę właściwego organu na zajmowanie określonego stanowiska lub wykonywanie zawodu, gdy obowiązek jej uzyskania wynika z przepisów odrębnych,

1) posiadają status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej,

2) udzielono im ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej,

3) posiadają zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej,

4) posiadają zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej,

5) posiadają zgodę na pobyt ze względów humanitarnych,

6) posiadają zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej,

7) korzystają z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej,

8) posiadają ważne zaświadczenie wydane prze Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, uprawniające do wykonywania pracy na terytorium RP,

9) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

10) jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego

do Unii Europejskiej,

11) jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

innowacji lub tworzenia miejsc pracy.

Przedmiotowe wymogi stosuje się również do utworzonej przez cudzoziemca spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej albo do spółki, do której cudzoziemiec przystąpił lub której udziały lub akcje objął lub nabył.

Procedura udzielania zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Wniosek

W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający tożsamość.

W razie braku któregokolwiek z w/w. dokumentów, cudzoziemiec zostanie wezwany do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od doręczenia wezwania w tym przedmiocie, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Skutki prawne udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemca w celu wykonywania działalności gospodarczej

Status cudzoziemca po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy

Status cudzoziemca po udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy

Obowiązki cudzoziemca po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy

Uchybienie temu obowiązkowi może skutkować odmową udzielenia kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy, jeżeli wniosek o udzielenie kolejnego zezwolenia na pobyt czasowy złożył przed upływem roku od upływu okresu ważności poprzedniego zezwolenia.

Uprawnienia cudzoziemca w zakresie wykonywania pracy

Polski rynek pracy dla cudzoziemców rozwija się bardzo dynamicznie. Powodem takiego stanu rzeczy jest m.in. bardzo niski poziom bezrobocia wśród Polaków, panująca wśród nich niechęć do podejmowania pewnych rodzajów pracy oraz uelastycznienie i liberalizacja przepisów regulujących zasady zatrudniania obcokrajowców.

Jaka jest procedura uzyskiwania zezwoleń na pracę dla cudzoziemców, jakie przepisy prawa regulują to zagadnienie oraz o które kategorie obcokrajowców muszą je uzyskać? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w niniejszym artykule.

Kiedy jest wymagane zezwolenie na pracę dla cudzoziemca i kto je wydaje ?

Kwestie związane z zatrudnianiem obcokrajowców reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 1409 z późn. zm.). Zgodnie z jej art. 87 ust. 1 pkt 12 – cudzoziemiec, będący obywatelem państwa, które nie należy do Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli posiada zezwolenie na pracę oraz ważne zezwolenie na pobyt w Polsce, co obejmuje wizę lub zezwolenie na pobyt czasowy, w formie uprawniającej do wykonywania pracy. Nie dotyczy to więc np. wizy wydanej w celach turystycznych.

Tym samym obywatele państw spoza w/w obszaru, którzy zamierzają podjąć pracę na terytorium Polski, co do zasady, muszą legitymować się zezwoleniem na pracę, które wydaje właściwy miejscowo wojewoda.

Zezwolenie na pracę jest wymagane, jeżeli cudzoziemiec:

wykonuje pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Polski,

przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, w w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji albo w związku z prowadzeniem spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku z udzieleniem mu prokury. W przypadkach wskazanych w punktach poprzedzających do rozpatrzenia wniosku uprawniony jest wojewoda właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi,

wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z pracodawcą zagranicznym. Wniosek składa się do wojewody właściwego ze względu na siedzibę podmiotu, do którego cudzoziemiec jest delegowany,

wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest delegowany na jej terytorium w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa). W takim przypadku wniosek składa się u wojewody właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu, na rzecz którego jest świadczona usługa, a jeżeli podmiot ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania za granicą – ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazany w poprzedzających punktach od 2 do 4. Właściwy do rozpatrzenia wniosku jest wojewoda właściwy ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Polski.

Zasadą jest, iż w przypadku, gdy specyfika wykonywanej przez cudzoziemca pracy nie pozwala na wskazanie głównego miejsca jej wykonywania, zezwolenie wydaje wojewoda mazowiecki.

Postępowanie o wydanie zezwolenia na pracę dla cudzoziemca

Zezwolenie na pracę jest wydawane na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, a więc pracodawcy. Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, powinien on obejmować m.in.:

1) informacje dotyczące podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi oraz odpowiednio pracodawcy użytkownika lub podmiotu, do którego pracownik jest delegowany, a mianowicie:

a) nazwę albo imię (imiona) i nazwisko,

b) adres siedziby albo miejsca zamieszkania,

c) numer telefonu oraz numer faksu lub adres poczty elektronicznej o charakterze służbowym,

d) nazwę rejestru właściwego do prowadzenia działalności gospodarczej lub statutowej i numer wpisu w rejestrze – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą lub statutową, albo nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu tożsamości oraz nazwę organu, który wydał ten dokument – w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej,

e) numery identyfikacyjne NIP i REGON – w przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, albo numer PESEL – w przypadku osoby fizycznej,

f) numer wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia – w przypadku podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, który prowadzi agencję zatrudnienia świadczącą usługi pracy tymczasowej,

g) symbol PKD oraz opis wykonywanej działalności związanej z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę,

h) liczbę osób wykonujących pracę na rzecz podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, w tym osób zatrudnionych przez ten podmiot,

i) wymagane oświadczenie składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, czy zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 88j ust. 1 pkt 3–7 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,

2) dane osobowe cudzoziemca:

a) imię (imiona) i nazwisko,

b) płeć,

c) datę urodzenia,

d) obywatelstwo,

e) nazwę, serię, numer, datę wydania i datę ważności dokumentu podróży,

3) informacje dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi:

a) okres lub okresy pracy oznaczone datami,

b) stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy,

c) miejsce wykonywania pracy,

d) podstawę prawną wykonywania pracy,

e) wymiar czasu pracy lub przewidywaną liczbę godzin pracy w ciągu miesiąca lub tygodnia,

f) wysokość wynagrodzenia określoną stawką godzinową lub miesięczną,

g) zakres podstawowych obowiązków w związku z powierzeniem pracy cudzoziemcowi.

Pamiętać trzeba, że jeżeli cudzoziemiec będzie wykonywał pracę w okresie krótszym niż miesiąc, we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę konieczne jest wskazanie przewidywanej liczby godzin pracy i wynagrodzenia za cały okres pracy.

Do wniosku załączyć trzeba dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających wydanie zezwolenia na pracę.

Rodzaje zezwoleń na pracę dla cudzoziemców

Przedmiotową kwestię reguluje rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń (Dz.U. z 2017 r., poz. 2345).

Przedsiębiorca chcący zatrudnić cudzoziemca musi uzyskać przede wszystkim zezwolenie na wykonywanie pracy typu A lub B.

Pierwsze z nich dotyczy cudzoziemca wykonującego pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z kolei zezwolenie typu B, dotyczy cudzoziemca wykonującego pracę polegającą na pełnieniu funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji albo prowadzeniu spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, albo w związku z udzieleniem mu prokury przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Zezwolenie na pracę zawsze wydawane jest na czas określony, przy czym typu A wydawane jest na okres nie dłuższy niż 3 lata, zaś typu B – może zostać wydane na okres 3 lat, chyba że osoba prawna zatrudnia powyżej 25 osób, w takim przypadku zezwolenie może wydane na okres nie dłuższy niż 5 lat.

Oba typy zezwoleń podlegać mogą przedłużeniu, jednak wniosek w tym przedmiocie należy złożyć nie wcześniej niż na 90 i nie później niż na 30 dni przed upływem okresu ważności zezwolenia.

Forma prawna zezwoleń na pracę dla cudzoziemców oraz tryb odwoławczy

Zezwolenie jest wydawane w formie decyzji administracyjnej, od której służy odwołanie do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Składa się je za pośrednictwem wojewody który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia stronie.

Przesłanki negatywne zezwoleń na pracę dla cudzoziemców

Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę, gdy m.in:

we wniosku zawarte są nieprawdziwe dane lub fałszywe informacje,
posłużono się fałszywymi dokumentami,
zeznano nieprawdę lub doszło do zatajenia prawdy,
nie zostały spełnione określone w ustawie warunki konieczne do jego uzyskania,
wnioskodawca karany jest za popełnienie przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową, za przestępstwo handlu ludźmi lub przeciwko wiarygodności dokumentów w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę lub jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę,
wnioskodawca został uznany prawomocnym wyrokiem sądu za winnego wykroczenia związanego z nielegalnym zatrudnianiem cudzoziemca lub w ciągu 2 lat od uznania za winnego powierzenia nielegalnego wykonywania pracy cudzoziemcowi, został ponownie uznany za winnego tego samego czynu,
wnioskodawca nie dopełnił obowiązków związanych z ubieganiem się o zezwolenie na pracę oraz zatrudnianiem cudzoziemca,
dane osobowe cudzoziemca zostały wpisane do wykazu cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany,
cudzoziemiec nie spełnia wymagań kwalifikacyjnych i innych warunków w przypadku zamiaru powierzenia wykonywania pracy w zawodzie regulowanym,
cudzoziemiec, w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę, został ukarany za czyny za które odmawia się wydania zezwolenia.

Wojewoda może też wydać decyzję o odmowie wydania zezwolenia na pracę, jeżeli z okoliczności wynika, że wniosek o wydanie zezwolenia na pracę został złożony dla pozoru, zezwolenie będzie wykorzystane przez cudzoziemca w celu innym niż wykonywanie pracy dla danego podmiotu lub podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie dopełnia obowiązków związanych z prowadzeniem działalności lub powierzaniem pracy innym osobom.

Komu i na jaki okres może zostać wydane zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego?

Cudzoziemcy, w zależności od podstawy prawnej ich przebywania w Polsce, posiadają szereg możliwości dokonania legalizacji pobytu. Osoby, które trwale wiążą swoją przyszłość z Polską oraz spełniają poniżej przedstawione wymogi, mogą starać się o uzyskanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, które uprawnia do stałego pobytu w Polsce. Posiadanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE niewątpliwie niesie za sobą szereg korzyści, poprzez uzyskanie praw równych obywatelom danego państwa, m.in. w zakresie dostępu do:

zatrudnienia,
edukacji i kształcenia zawodowego,
przywilejów socjalnych i pomocy społecznej
uznawania kwalifikacji i stypendiów naukowych

Decyzja w sprawie wydania zezwolenia na pobyt jest wydawana na czas nieoznaczony. Sama karta pobytu ważna jest przez 5 lat, co oznacza, że co 5 lat należy ją wymienić. Wymiana karty następuje jednak wyłącznie w ramach procedury wymiany karty, nie ma natomiast potrzeby ponownego składania wniosku o wydanie zezwolenia i ponownego przeprowadzenia postępowania w przedmiocie uzyskania zezwolenia na pobyt.

Kto może ubiegać się o status rezydenta długoterminowego UE?

O zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE może starać się cudzoziemiec, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku i spełnia łącznie następujące warunki:

posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu,
posiada ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
posiada potwierdzoną znajomość języka polskiego,
posiada zagwarantowane prawo do lokalu,
przedstawi dokument potwierdzający posiadanie zameldowania czasowego albo zaświadczenie o braku możliwości uzyskania takiego zameldowania.

Źródło stabilnego i regularnego dochodu

Cudzoziemiec spełnia wymóg posiadania źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, jeżeli spełnia wymogi, o których mowa w art. 114 ust. 2 ustawy o cudzoziemcach, tj. posiada dochód w wysokości co najmniej 528 zł netto na osobę w rodzinie lub 701 zł netto w wypadku osoby samotnie gospodarującej i spełniał je:

1) w ciągu 2 lat pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio przed złożeniem wniosku – w przypadku, o którym mowa w art. 212 ust. 1 pkt 1

2) w ciągu 3 lat pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio przed złożeniem wniosku – w pozostałych przypadkach.

Znajomość języka polskiego

Osoba chcąca uzyskać status rezydenta długoterminowego jest również zobowiązana wykazać znajomość języka polskiego. Cudzoziemiec musi potwierdzić swoją wiedzę jednym z następujących dokumentów, zawartych w zamkniętym katalogu Ustawy o cudzoziemcach:

1) urzędowym poświadczeniem znajomości języka polskiego, na poziomie biegłości językowej co najmniej B1;

2) świadectwem ukończenia w Rzeczypospolitej Polskiej szkoły w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, m.in. szkoły podstawowe i ponadpodstawowe lub uczelni w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z wykładowym językiem polskim;

3) świadectwem ukończenia szkoły lub uczelni z wykładowym językiem polskim za granicą, odpowiadającej szkole lub uczelni w rozumieniu, odpowiednio, art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe lub ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Szczególne przypadki wpływające na sposób liczenia 5-letniego nieprzerwanego pobytu

O zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE może starać się cudzoziemiec, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku. Podczas liczenia tego okresu, należy mieć na uwadze wskazane poniżej wyjątki:

W przypadku mobilnych posiadaczy tzw. Niebieskiej Karty UE

Do wymaganego 5-letniego okresu pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zalicza się również łączny okres legalnego pobytu na terytorium Unii Europejskiej, jeżeli cudzoziemiec przebywał legalnie i nieprzerwanie na tym terytorium co najmniej przez 5 lat na podstawie wydanej przez państwo członkowskie UE "Niebieskiej Karty UE", w tym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – przez co najmniej 2 lata bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.

W przypadku cudzoziemców posiadających status uchodźcy

Do 5-letniego okresu pobytu warunkującego uzyskanie ww. zezwolenia zalicza się połowę okresu pobytu na terytorium RP w toku postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy, jednak w przypadku, gdy postępowanie będzie trwać dłużej niż 18 miesięcy, zalicza się cały okres pobytu na terytorium RP.

W przypadku cudzoziemców, którzy przebywają w celu odbycia studiów albo kontynuują swój legalny pobyt w Polsce po odbyciu tych studiów

Cudzoziemcy przebywający w Polsce na podstawie wizy wydanej w celu odbycia studiów lub na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach mogą zaliczyć do 5-letniego okresu wyłącznie połowę czasu swojego przebywania.

Których okresów nie zalicza się do 5-letniego okresu pobytu?

Do 5-letniego okresu pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie zalicza się pobytu cudzoziemca:

będącego pracownikiem delegowanym przez usługodawcę w celu transgranicznego świadczenia usług lub będącego usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne,
przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium wydanej w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe,
w okresie jego nauki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
który został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji w tej sprawie, także w przypadku przedłużenia tego terminu,
który jest obowiązany opuścić terytorium Polski w przypadku odmowy udzielenia lub cofnięcia zezwolenia pobytowego bądź w przypadku odmowy udzielania lub cofnięcia ochrony międzynarodowej,
będącego członkiem misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego lub inną osobą zrównaną z nimi na podstawie ustaw, umów międzynarodowych lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych,
na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu korzystania z mobilności długoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa lub zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu,
w toku postępowania w sprawie nadania mu statusu uchodźcy, jeśli postępowanie to zakończyło się odmową nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej,
na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.

Usprawiedliwione przerwy w okresie 5 letniego nieprzerwanego pobytu

Pobyt cudzoziemca stanowiący podstawę do udzielenia mu zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE uznaje się za nieprzerwany, jeżeli żadna z przerw w nim:

nie była dłuższa niż 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy w 5-letnim okresie, w przypadku pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
nie była dłuższa niż 12 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekroczyły łącznie 18 miesięcy w 5 letnim okresie, w przypadku pobytu na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.

Powyższym wytycznych dotyczących uznania pobytu za nieprzerwany nie stosuje się, jeżeli przerwa była spowodowana:

wykonywaniem przez cudzoziemca obowiązków zawodowych lub świadczeniem przez niego pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
towarzyszeniem wskazanemu powyżej cudzoziemcowi, przez jego małżonka lub małoletnie dziecko,

szczególną sytuacją osobistą wymagającą obecności cudzoziemca poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, trwającą nie dłużej niż 6 miesięcy,
wyjazdem poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu odbycia praktyk lub uczestnictwa w zajęciach przewidzianych w toku studiów w polskiej uczelni.

Kto nie może starać się o uzyskanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE?

Cudzoziemcowi odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, jeśli w dniu złożenia wniosku o udzielenie tego zezwolenia, spełnia choćby jedną ze wskazanych poniżej przesłanek:

nie spełnia wymogów koniecznych do uzyskania zezwolenia,
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1. nielegalnie,
2. na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium wydanej ze względów humanitarnych
3. w celu odbycia studiów lub szkolenia zawodowego,
4. w związku z zamiarem podjęcia lub kontynuowania nauki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
5. w związku z uzyskaniem zgody na pobyt ze względów humanitarnych, zgody na pobyt tolerowany, azylu lub ochrony czasowej,
6. w związku z ubieganiem się o udzielenie ochrony międzynarodowej lub udzielenie azylu,
7. na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu w Polsce,
8. na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu korzystania z mobilności długoterminowej lub zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu,
9. na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego,
jest pracownikiem delegowanym przez usługodawcę w celu transgranicznego świadczenia usług lub usługodawcą świadczącym usługi transgraniczne,
jest zatrzymany, umieszczony w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców albo jest wobec niego stosowany środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju,
odbywa karę pozbawienia wolności lub jest tymczasowo aresztowany,
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po tym, jak został zobowiązany do powrotu i nie upłynął jeszcze termin dobrowolnego powrotu określony w decyzji w tej sprawie, także w przypadku przedłużenia tego terminu,
jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Czy zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego może zostać cofnięte?

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE cofa, w drodze decyzji, z urzędu lub na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Policji, komendanta oddziału Straży Granicznej, komendanta placówki Straży Granicznej lub komendanta wojewódzkiego Policji, wojewoda, który udzielił tego zezwolenia, a w przypadku gdy zezwolenia udzielił Szef Urzędu w drugiej instancji, wojewoda, który orzekał w tej sprawie w pierwszej instancji.

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE może zostać cofnięte, jeżeli:

nabycie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE nastąpiło w sposób niezgodny z prawem
stanowi on rzeczywiste i poważne zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, przy czym w postępowaniu tym, uwzględnia się również okres pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wiek cudzoziemca, związki cudzoziemca z Rzecząpospolitą Polską lub brak związków z państwem pochodzenia oraz skutki cofnięcia zezwolenia dla cudzoziemca i członków jego rodziny.
opuścił on terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 6 lat,
opuścił on terytorium Unii Europejskiej na okres następujących kolejno po sobie:
1. 12 miesięcy lub
2. 24 miesięcy, jeżeli posiadał zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub jest członkiem rodziny cudzoziemca, który takie zezwolenie posiadał, lub
uzyskał on na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, lub
został on pozbawiony statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE zostało udzielone w związku z pobytem na tym terytorium na podstawie statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej.

Gdzie i kiedy należy złożyć wniosek?

Cudzoziemiec powinien złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE osobiście, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium RP, do wojewody właściwego ze względu na miejsce swojego pobytu. Jest zobowiązany uiścić opłatę skarbową w wysokości 640 zł oraz następnie opłatę za wydanie karty w wysokości 50 zł. Małoletni, który do dnia złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia, nie ukończyli lat 16 uprawnieni są do ulgi w opłacie za wydanie karty w wysokości 25 zł.

Dbamy o twoją prywatność! Tresc komunikatu cookie